Prawiek I Inne Czasy Zakończenie | Prawiek I Inne Czasy — Bestselerki #143 최근 답변 173개

당신은 주제를 찾고 있습니까 “prawiek i inne czasy zakończenie – Prawiek i inne czasy — Bestselerki #143“? 다음 카테고리의 웹사이트 you.khunganhtreotuong.vn 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: you.khunganhtreotuong.vn/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Bestselerki 이(가) 작성한 기사에는 조회수 11,275회 및 좋아요 683개 개의 좋아요가 있습니다.

Table of Contents

prawiek i inne czasy zakończenie 주제에 대한 동영상 보기

여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!

아래 동영상 보기

d여기에서 Prawiek i inne czasy — Bestselerki #143 – prawiek i inne czasy zakończenie 주제에 대한 세부정보를 참조하세요

⚜️ Witaj na naszym kanale! ⚜️
☎️Wpadajcie na Discorda: https://discord.gg/5JYsuEx
ZAMÓWCIE OSTATNIĄ GODZINĘ:
⏰ http://bit.ly/GodzinkaEmpik
⏰ http://bit.ly/GodzinkaTaniaKsiążka
⏰ http://bit.ly/GodzinkaNieprzeczytane
⏰ http://bit.ly/GodzinkaGandalf
⏰ http://bit.ly/GodzinkaRavelo
⏰ http://bit.ly/GodzinkaMerlin
💌 KONTAKT💌 [email protected]
👩‍❤️‍👩 GRUPA WIDZÓW👩‍❤️‍👩
💎 Diamentowe Alpaki 💎
https://www.facebook.com/groups/357204161382014/
🔷 FACEBOOK🔷 💙 — Bestselerki
🔶 INSTAGRAM🔶 📸 — bestselerki
📸 — naomimoriare
📸 — mrscardale
📕 LUBIMY CZYTAĆ📕
http://lubimyczytac.pl/profil/14178/chocobuum
http://lubimyczytac.pl/profil/1690316/romanoff
📕 GOODREADS📕 https://www.goodreads.com/user/show/68819878-anna
https://www.goodreads.com/user/show/68893299-marta

prawiek i inne czasy zakończenie 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.

Mitem i czasem, czyli “Prawiek i inne czasy” Olgi Tokarczuk

Koniec powieści ukazuje zaś, że i Prawiek nie pozostaje poza czasem, a im bliżej końca XX wieku, tym bardziej woczny rozpad. Nieco inaczej …

+ 여기에 보기

Source: pozeracz.pl

Date Published: 9/21/2021

Prawiek i inne czasy – opracowanie (geneza, czas i miejsce …

Prawie i inne czasy” – geneza, czas i miejsce akcji„Prawiek i inne czasy” uważany jest za najlepszą książkę w dorobku pisarskim Olgi Tokarczuk.

+ 여기에 더 보기

Source: eszkola.pl

Date Published: 4/21/2021

Prawiek i inne czasy – streszczenie, plan wydarzeń

Misia, która na początku powieści jeszcze się nie narodziła, pod jej koniec jest już kobietą wiekową. Plan wydarzeń: 1. Michał zie do wojska. 2. Niedoszły …

+ 여기를 클릭

Source: wypracowania.pl

Date Published: 7/27/2022

Prawiek i inne czasy, czyli jedno wielkie “WTF?!” – m4tx

polskiego, list ten zawierał listę lektur omawianych w 1. klasie. Jedną z nich była książka „Prawiek i inne czasy” Olgi Tokarczuk. Zachęcony …

+ 여기에 보기

Source: m4tx.pl

Date Published: 11/2/2021

recenzje – Prawiek i inne czasy {Tokarczuk Olga} » BiblioNETka

Szkoda, że autorka pod koniec swej opowieści stopniowo wycofuje się z pierwotnej koncepcji. Baśniowy wątek zanika. Czar pryska. Do Prawieku, odartego znienacka …

+ 여기에 더 보기

Source: www.biblionetka.pl

Date Published: 4/1/2022

Prawiek i inne czasy – Olga Tokarczuk – Lubimyczytac.pl

Jedna z najgłośniejszych i najpoczytniejszych powieści Olgi Tokarczuk, przełożona na trzydzieści języków. Prawiek – wieś w centralnej Polsce – skupia losy p …

+ 여기를 클릭

Source: lubimyczytac.pl

Date Published: 5/14/2021

Prawiek i inne czasy (197621) – Olga Tokarczuk – Granice.pl

„Prawiek i inne Czasy” to było moje pierwsze spotkanie z twórczością Olgi Tokarczuk, dawno, dawno temu, gdy jeszcze chodziłam do liceum i nie śniło mi się, że …

+ 여기를 클릭

Source: www.granice.pl

Date Published: 3/5/2022

Topos odwrócony w powieści Olgi Tokarczuk “Prawiek i inne …

Olga Tokarczuk w swojej powieści Prawiek i inne czasy przedstawia własną interpretację biblijnego opisu stworzenia świata i człowieka Autorka pisze o Bogu.

+ 여기에 자세히 보기

Source: sciaga.pl

Date Published: 10/11/2021

Prawiek i inne czasy [1996] – Olga Tokarczuk – recenzja

Pod koniec rozdziału zatytułowanego “Czas młynka Misi” Tokarczuk pisze wprost: Młynek jest takim kawałkiem materii, w którą tchnięto eę …

+ 더 읽기

Source: filozofiasztuki.pl

Date Published: 1/19/2022

Prawiek i inne czasy – Olga Tokarczuk – Tania Książka

“Prawiek i inne czasy” to obsypana nagrodami książka noblistki Olgi Tokarczuk, która przyniosła jej największy sukces i pozwoliła wielu Czytelnikom poznać …

+ 여기를 클릭

Source: www.taniaksiazka.pl

Date Published: 4/10/2021

주제와 관련된 이미지 prawiek i inne czasy zakończenie

주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 Prawiek i inne czasy — Bestselerki #143. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.

주제에 대한 기사 평가 prawiek i inne czasy zakończenie

Author: Bestselerki
Views: 조회수 11,275회
Likes: 좋아요 683개
Date Published: 2020. 9. 19.
Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=lMHahnwQwlc

O czym jest książka Prawiek i inne czasy?

W burzliwych latach XX wieku kilka pokoleń, kilka rodzin mieszkających w Prawieku walczy o swoje szczęście i przyszłość. Ich losy układają się w uniwersalną opowieść o czasie, przemijaniu i ludzkim losie. „Prawiek i inne czasy” to książka, która od lat porusza czytelników na całym świecie.

Jak żyje się ludziom w prawieku?

Są w pełni samowystarczalni, niezależni od otaczającego ich świata. W dodatku żyją zgodnie z rytmem i harmonią natury, co sprzyja dobrostanowi jednostki. Można by rzec, iż mieszkańcy posiadają niecodzienną wiedzę na temat przyrody, co z pewnością ułatwia im interakcje z nią.

O czym jest książka Bieguni?

Jest historia opiekującej się niepełnosprawnym synem Rosjanki, która pewnego dnia opuszcza dom i – zainspirowana myślą sekty biegunów – wyrusza w szaloną podróż po współczesnej Moskwie.

Gdzie obecnie mieszka Olga Tokarczuk?

Olga Tokarczuk/Miejsca zamieszkania

Jakie książki wydała Olga Tokarczuk?

„Podróż ludzi Księgi” (1993)
„E.E.” (1995)
„Prawiek i inne czasy” (1996)
„Dom dzienny, dom nocny” (1998)
„Ostatnie historie” (2004)
„Anna In w grobowcach świata” (2006)
„Bieguni” (2007)
„Prowadź swój pług przez kości umarłych” (2009)

Co niezwykłego wiąże się z granicami prawieku?

Granice symbolizują odrębność Prawieku, chronią go przed resztą świata. Ad. 4. W Prawieku są dwie rzeki – Białka i Czarna pokazane obok siebie jako dwie dążące do siebie siły.

Czym zajmuje się Profesor Andrews?

W pierwszym opowiadaniu pt. “Profesor Andrews w Warszawie” obserwujemy psychologa, który przybył z Londynu do Warszawy, by przeprowadzić kilka wykładów i warsztatów, wypromować swoją książkę, a także odwiedzić ważne dla Polaków miejsca.

Co się stało z żoną Kunickiego?

Tę nielinearną, jednak spójną narrację przecina niespodziewanie opowieść o Kunickim, którego żona nagle ginie podczas wakacji na chorwackiej wyspie. Finał historii Kunickiego, choć nie prowadzi do rozwiązania zagadki zaginięcia i następnie odnalezienia, czeka na czytelnika paręset stron dalej.

Co to znaczy Bieguni?

Bieguni – rosyjska sekta z XVIII wieku, której członkowie uważali, że świat jest dziełem szatana. Szatana, który ma do nas najlepszy dostęp, gdy zatrzymujemy się w jednym miejscu na dłużej.

Kto się zatrzyma Skamienieje?

Kto się zatrzyma – skamienieje, kto przystanie, zostanie przyszpilony jak owad, jego serce przebije drewniana igła, jego ręce i stopy będą przedziurawione i przybite do progu i powały. (…) Ruszaj się, ruszaj.

Jaka książka Tokarczuk na początek?

Od czego zacząć czytanie książek Olgi Tokarczuk? Najlepszym rozwiązaniem będzie sięgnięcie po książkę „Bieguni”. „Bieguni” to powieść dojrzała, która ugruntowała renomę Tokarczuk na literackiej scenie w Polsce. Jak się okazało wydana w 2008 powieść przyniosła Tokarczuk również sławę na całym świecie.

Za co otrzymała nagrodę Nobla Olga Tokarczuk?

Akademia przyznała Nobla Tokarczuk za “wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją pokazuje przekraczanie granic jako formę życia”. Drugą nagrodę otrzymał Austriak, Peter Handke, urodzony w 1942 roku. To nagradzany autor m.in. prowokacyjnej sztuki “Publiczność zwymyślana”, czy powieści “Fałszywy ruch”.

Mitem i czasem, czyli “Prawiek i inne czasy” Olgi Tokarczuk – Qbuś pożera książki

Nie da się zaprzeczyć, że pod kątem wydawniczym prym wiedzie literatura anglojęzyczna. Nawet poza głównym nurtem, w obszarach literackich ambicji dominacja ta jest niezagrożona. Dzieła tłumaczone są wydawane regularnie i zauważane przez krytykę, ale i tak przebicie się przez tą granicę wymaga wiele talentu i szczęścia. Współczesnym polskim autorom udaje się to rzadko, a Olga Tokarczuk jest jedną z tych, którym ta sztuka się powiodła. Prawiek i inne czasy, powieść przełomowa w karierze autorki, została przetłumaczona na kilkanaście języków i uczyniła z Tokarczuk autorkę rozpoznawalną na rynkach międzynarodowych.

Położony gdzieś niedaleko Taszowa Prawiek to wieś strzeżona przez czterech archaniołów i położona w centrum wszechświata. To przedziwne miejsce nad Czarną i Białką jest sceną i świadkiem losów dwóch jakże znacząco nazywających się rodzin – Boskich i Niebieskich. Losy dwóch rodów, mieszkańców Prawieku i Jeszkotle oraz innych okolicznych bytów stanowią część portretu polskiej prowincji ubiegłego wieku. Swój ślad na kieleckiej wsi odciskają obie wojny światowe i przekształcenia ustrojowe, a na koniec przychodzi czas wolnego zamierania. A po środku tego wszystkiego Bóg, przyroda i zepsucie.

Powieść Olgi Tokarczuk nie skupia się jednak tylko na archetypicznym motywie wsi – Prawiek i inne czasy jest opowieścią wielowymiarową. Pierwszym wymiarem i chyba najważniejszym wymiarem, nie tylko w sensie literackim, jest czas. Jego znacząca rola jest widoczna już w tytule powieści oraz tytułach rozdziałów („Czas Misi”, „Czas Izydora” itp.), ale jest on także niezwykle ważny elementem fabuły i konstrukcji powieści. Ważne i widoczne jest tu przemijanie, które dotyka nie tylko mieszkańców, ale i samą wieś. Bohaterowie często zwracają uwagę na fizyczne oznaki starości, na przemijającą urodę, ale też zwracają uwagę na jej psychologiczne aspekty. Pojawiają się tu refleksje na temat przełomu w ludzkim życiu – tego momentu, od którego człowiek zaczyna zmierzać w stronę śmierci i staje się boleśnie świadom tego przemijania. Koniec powieści ukazuje zaś, że i Prawiek nie pozostaje poza czasem, a im bliżej końca XX wieku, tym bardziej widoczny rozpad. Nieco inaczej sprawa ma się z naturą i rzeczami. Rośliny i zwierzęta czas postrzegają zupełnie inaczej, a sytuację przedmiotów doskonale opisuje cytat: „W niewiedzy, że się istnieje, jest wyzwolenie od czasu i śmierci„.

Drugim kluczowym aspektem jest aspekt ludzki. Prawiek to świat zamknięty, w który wkracza Historia, a opowieść nie wykracza poza jego ramy, ale jest to opowieść ukazana z perspektywy poszczególnych mieszkańców. W powieści Tokarczuk nie brak elementów realizmu magicznego, ale postaci odmalowane są niezwykle realistycznie. Czytelnik obserwuje ich zmagania z losem i razy od niego zbierane, jest świadkiem ich wyborów i trudów życia codziennego. Próby wyrwania się z Prawieku, zaprzepaszczone marzenia, małżeńskie rozczarowania i bolesne refleksje – wszystko to wypada bardzo przekonująco. Nawet jeśli wiele z postaci trudno obdarzyć sympatią, to i tak ma się wrażenie trwania z nimi w ich marności, a nie potępiania jej z góry. Bardzo wyraźnie jest tu też pokazana moc kobiety – w powieści kobiety zmagają się głównie z mężczyznami, a mężczyźni z samymi sobą, siłę wykazując tylko fizyczną. W Prawieku i innych czasach trudno też dopatrzeć się gloryfikacji życia wiejskiego – nie brak tu rozpusty, zepsucia i małostkowości. By podkreślić te elementy Tokarczuk odpowiednio dozuje wulgaryzmy i sceny drastyczne.

Jednocześnie prawie wszystko jest tu bardzo… proste. Olga Tokarczuk posługuje się prostym językiem, który bardzo dobrze oddaje specyfikę tej opowieści. Autorka, podobnie zresztą jak doskonale odnajdujący się w tych klimatach Wiesław Myśliwski, potrafi prostymi słowami przekazać prawdy dogłębne. Za przykład niech posłużą te dwa zdania: „To, co się nie porusza stoi w miejscu. To, co stoi w miejscu, rozpada się„. Mimo prostoty przekazu nie brak tu też kwestii bardziej złożonych, wymagających większej uwagi i skupienia. Motyw gry, która pochłania dziedzica Popielskiego, refleksje nad hiobowym cierpieniem czy też różne postrzegania Boga przeplatają się z losami bohaterów, którzy przede wszystkim chcą nadać sens swoim żywotom, zostawić po sobie coś wartościowego. Do złożoności przykładają się też wspomniane wcześniej elementy realizmu magicznego. „Głos” otrzymują tu bowiem różne przejawy natury czy też tajemniczy (s)twór zwany Złym Człowiekiem. Ta dodatkowa warstwa pogłębia bogactwo interpretacyjne.

Prawiek i inne czasy należy do powieści tak bogatych w treść, że trudno o niej pisać. Spotęgowana tu jest obecna i przy inny recenzja obawa o pominięcie czegoś ważnego. Językowa prostota przekonująco odmalowuje piękno i marność prowincji, a do tego odkrywa przed czytelnikiem bogactwo wątków, interpretacji i warstw. Centralnym motywem zdaje się być czas czy też przemijanie, ale odczytań ciekawych może być wiele. Bardzo chciałbym, by ktoś pisał tak świetne powieści o polskim mieście, jak Tokarczuk czy Myśliwski piszą o polskiej wsi.

O powieści przeczytasz też tu:

Kiedy wracał do pałacu, mijał kościół, więc zaszedł do niego, ale nic w nim nie znalazł. Zobaczył obraz Matki Boskiej Jeszkotlowskiej, lecz nie było w kościele żadnego Boga, który byłby w stanie przywrócić dziedzicowi nadzieję.

Prawiek i inne czasy – opracowanie (geneza, czas i miejsce akcji, problematyka)

„Prawie i inne czasy” – geneza, czas i miejsce akcji

„Prawiek i inne czasy” uważany jest za najlepszą książkę w dorobku pisarskim Olgi Tokarczuk. Powieść ukazała się w 1996 roku, była nominowana do Nagrody Nike i zdobyła nagrodę czytelników.

Wydarzenia przedstawione w utworze obejmują okres ponad półwiecza. Rozpoczynają się przed I wojną światową i sięgają lat 70. XX w.

Miejscem akcji jest tytułowy Prawiek, podkielecka wioska chroniona przez archanioły.

„Prawie i inne czasy” – problematyka

Książka Tokarczuk opowiada o życiu i śmierci. Czas toczy się nieubłaganie, jedni umierają, inni się rodzą – wszystko w zgodzie z odwiecznymi prawami natury. Każdy z 85 fragmentów jest czyimś czasem. Czas stanowi w „Prawieku” kategorię porządkującą układ wydarzeń. Podlegają mu wszyscy jednakowo i bezwzględnie.

Autorka pokazuje zwykłe, codzienne sprawy w niezwykły sposób. Poród Kłoski jest doświadczeniem mistycznym. Został opisany w sposób dynamiczny, żywy i realny. Michał przeżywa dojrzewanie swojej córki. Ukochane dziecko dorasta i usamodzielnia się, dla ojca jest to trudny okres – musi pogodzić się ze stratą. Ze stratą musi pogodzić się też Kłoska, która traci nowo narodzone dziecko. Proboszcz walczy z rzeką, a dziedzic – z samym sobą. Czytelnik z każdą stroną wkracza głębiej w mityczny świat Prawieku i staje się jednym z jego mieszkańców.

Prawiek to miejsce magiczne, gdzie świat realny styka się z metafizycznym. Ludzie tu pracują, żenią się, krzywdzą, cieszą, modlą. Stara Florentynka kłóci się z Księżycem, Kłoska ma dziecko z arcydzięglem, który przemienił się na jedną noc w młodzieńca, topielec straszy niewinne ofiary, a Matka Boska przemawia z obrazu.

Powieść pełna jest odniesień mitologicznych i biblijnych. Nad ludzkim życiem czuwają anioły i Matka Boska. Także bogata symbolika poszerza znaczenie przedstawianych wydarzeń i nadaje im wymiar uniwersalny. Tokarczuk prowadzi narrację w sposób dynamiczny, wydarzenia wciągają, bohaterowie są wiarygodni, plastyczni. Prosta fabuła służy ukazaniu podstawowych prawd o życiu i przemijaniu, ale w tok narracji autorka wplata również liczne przemyślenia o charakterze filozoficznym, np. na temat czasu czy aniołów: „Czas jest związany z myśleniem i świadomością. Pewnie jest bardziej wewnątrz nas niż na zewnątrz”, „Anioły postrzegają świat nie poprzez fizyczne formy, w które on wciąż pączkuje i które sam niszczy, ale poprzez ich znaczenie i duszę”.

Losy bohaterów splatają się często w zaskakujący sposób. Na pierwszy plan powieści wysuwają się Genowefa i Michał Niebiescy, małżeństwo prowadzące we wsi młyn. Genowefa rodzi córkę, kiedy Michał przebywa na wojnie. Mąż wraca po 4 latach, Misia jest dla niego sporym zaskoczeniem. A jednak wystarczy doba przespana pod swoim dachem i Michał wraca do dawnego życia, jakby nie było żadnej wojny. Misia staje się jego oczkiem w głowie.

Losy Genowefy parę razy splatają się z życiem Kłoski, biednej dziewczyny, która sprzedaje własne ciało, traci dziecko i mieszka sama w starym domu. Los każdemu daje jednak szansę – Kłoska odnajduje swoje miejsce, rodzi córkę, a w osobie starej i jeszcze bardziej samotnej Florentynki odnajduje przyszywaną matkę.

Obcym w Prawieku jest Zły Człowiek, chłop, który popełnił jakąś straszną zbrodnię i sumienie nie pozwalało mu przebywać wśród ludzi. Zaszył się w dzikim lesie, chodził nagi i z każdym dniem coraz bardziej upodabniał się do dzikiego zwierzęcia:

(…) Zły Człowiek stał chwilę na skraju lasu, a potem odwrócił się i niepewnie podparł rękami o ziemię. Ze zdziwieniem odkrył, że ten sposób poruszania się jest i dużo wygodniejszy, i dużo szybszy. Jego oczy, bliższe teraz ziemi, widziały więcej i dokładniej. Jego słaby jeszcze węch lepiej wychwytywał zapachy ziemi. Jeden jedyny las był lepszy niż wszystkie wsie, niż wszystkie drogi i mosty, miasta i wieże, Zły Człowiek wrócił więc do lasu na zawsze (…).

Prawiek i inne czasy – streszczenie, plan wydarzeń

Prawiek i inne czasy – streszczenie, plan wydarzeń

„Prawiek i inne czasy” opowiada historię trzech pokoleń mieszkańców tytułowego miejsca (podkielecka wieś). Rozpoczyna się ona przed I wojną światową, a kończy w latach osiemdziesiątych.

Centralną postacią utworu jest Misia. Na początku książki jest zaledwie nienarodzonym dzieckiem – jej matka (Genowefa) zostaje sama z młynem, ponieważ maż dostał wezwanie do wojska. Z trudem radzi sobie do 1919 roku, kiedy ten powraca. W tym czasie niemal wdaje się w romans z młodym żydowskim robotnikiem i pomaga miejscowej prostytutce Kłosce, która coraz bardziej stacza się w obłęd.

Ojciec (Michał) jest bardzo przywiązany do Misi – ze smutkiem spostrzega więc, że córka dorasta. Zakochuje się w Pawle Boskim i wychodzi za niego za mąż. Rodzi im się dziecko.

Michał ma też drugiego potomka – jest nim kaleki Izydor. Postrzega on świat inaczej, niż ludzie zdrowi. Wszyscy oczekują, że szybko umrze, jednak chłopak w przedziwny sposób trzyma się życia.

Ważną postacią powieści jest też dziedzic, który nie potrafi poradzić sobie z własną duszą. Nie pomagają mu wyprawy zagraniczne i płomienne romanse.

Narracja powieści jest podzielona na niewielkie, zazębiające się ze sobą fragmenty (czasy). Dlatego utwór nie posiada jasnej fabuły, przysłowiowego opisu przejścia jednej postaci z punktu A do punktu B. Dzieje poszczególnych bohaterów, które poznajemy, są równie ważne, jak opisy przedmiotów lub miejsc. Bowiem i ludzie i przedmioty tworzą mityczną przestrzeń, jaką jest Prawiek. Nie wszystkie postacie są zresztą realistyczne – przez pewien czas obserwujemy świat z punktu widzenia anioła lub topielca i poznajemy ich historie. Misia, która na początku powieści jeszcze się nie narodziła, pod jej koniec jest już kobietą wiekową.

Plan wydarzeń:

1. Michał idzie do wojska.

2. Niedoszły romans.

3. Historia Kłoski.

4. Narodziny Misi.

5. Powrót Michała.

6. Misia dorasta.

7. Ślub Misi.

8. Zagraniczne perypetie dziedzica.

9. Starość Misi.

Prawiek i inne czasy {Tokarczuk Olga} » BiblioNETka

TEOLOG wertuje zakurzone księgi i twierdzi, że Bóg stworzył świat w sześć dni. W kolejnych dniach oddzielił światło od ciemności, niebo od wód, potem stworzył ląd, roślinność, planety i gwiazdy, zwierzęta, człowieka wreszcie. W siódmym dniu odpoczął.

NAUKOWIEC cierpko spogląda na Teologa. On wierzy tylko w to, co zobaczy przez swój mikroskop i teleskop.

NAUKOWIEC bierze kalkulator i wylicza: świat powstał ok. 14 mld, a Ziemia 4,6 mld lat temu. Razem ze światem powstały przestrzeń, materia, energia i czas.

NAUKOWIEC rysuje tabele i wykresy. Historię świata pokazuje na wykresie przedstawiającym zegar uwzględniający dwudziestoczterogodzinną dobę. Każda sekunda to 53 tysiące lat. Świat według tej miary powstał zaledwie trzy, a Ziemia – dwa dni temu.

Zegar zaczyna tykać równo o godzinie 0.00.

Skupmy się na wykresie-zegarze. Jeśli dobrze się mu przyjrzymy, ze zdumieniem odkryjemy, że przez dwadzieścia trzy godziny nie było ludzi. Nasze współczesne czasy przypadają na godzinę 24.00, a pierwsza cywilizacja, sumeryjska – powstała zaledwie 10 sekund temu…

Uprzedzam, że NAUKOWIEC będzie niezadowolony, jeżeli zapytamy go, co było wcześniej, przed godziną 0.00. Twierdzi, że czas narodził się dopiero z chwilą owego spektakularnego BUM!

Co do TEOLOGA – gdy zapytamy go, jak powstał czas, wzruszy tylko ramionami. Cóż za głupie pytanie, jest oczywiste, że czas stworzył Bóg…

Czymże w końcu jest czas? Ten, który zaczął się o godzinie 0.00 i który jest tak znamienny w życiu człowieka? Najważniejszą cechą czasu jest przemijanie, które jednakowo nurtuje nas i zatrważa. Czas od wieków był przedmiotem rozważań filozofów, uczonych i pisarzy – i to właśnie czas jest przewodnim tematem “Prawieku” Olgi Tokarczuk.

Jest to bowiem powieść o doświadczaniu czasu.

To niezbyt obszerny utwór, nie zabierze Wam tego czasu zbyt wiele. Ostrzegam jednak, nie ulegnijcie złudzeniu – później dwa razy tyle poświęcicie na rozmyślaniu nad wszystkimi aspektami powieści i znaczeniami, bo jej lektura – to prawdziwe Eldorado dla interpretatorów…

Autorka ukazuje tu losy kilku pokoleń ludzi żyjących na prowincji, a przecież wciągniętych w tryby Wielkiej Historii. Pod tym względem utwór ma rozmach, akcja bowiem toczy się w czasach PRL-u, obejmuje lata osiemdziesiąte, a rozpoczyna się dużo wcześniej, zahacza o okres I i II wojny światowej.

NAUKOWIEC łapie za kalkulator i wylicza, że na zegarze świata I wojna światowa wydarzyła się dokładnie 0,0017, a II – 0,0012 sekundy temu.

Pomimo tak szeroko nakreślonych ram czasowych, fabuła jest oszczędna, lapidarna, ascetyczna wręcz, a pisarka akcentuje jedynie najważniejsze wydarzenia z życia swoich bohaterów. Nie jest to więc typowa saga w rodzaju “Nocy i dni” Marii Dąbrowskiej.

Czym jest w takim razie powieść “Prawiek i inne czasy”? Jest ona dość niezwykła. Ni to baśń, ni mit. Zadziwiająca i zaskakująca. Tak szerokie ramy czasowe – a tak krótka forma. Tak krótka forma – a tak naładowana znaczeniami. Zawiera liczne odniesienia do Biblii, folkloru, do podań ludowych.

Wiele tu można znaleźć paradoksów. Ściśle określone zostało miejsce akcji – to fikcyjna wioseczka gdzieś pod Kielcami, a jednocześnie centrum i metafora świata. Pisarka przedstawia fakty bez komentarza, prawie beznamiętnie, ale to właśnie stanowi największą siłę jej powieści. Jest ona sugestywna dzięki niedopowiedzeniom. Język prosty, oszczędny i liryczny, nieco oniryczny lub dosadny, mistrzowsko dostosowany do poruszanego wątku.

W całym utworze można doszukiwać się symboli. Tokarczuk przedstawia losy kilku pokoleń z rodzin Boskich i Niebieskich (stworzeń bożych, jak sugerują ich nazwiska) oraz rodziny dziedzica Popielskiego. Czyż to nie znaczące nazwisko? Na jego przykładzie autorka przedstawiła los i powolny upadek arystokracji w powojennej Polsce.

Stosunek do Boga? – niepokoi się TEOLOG. Spokojnie, o tej ważnej kwestii także jest mowa. Dziedzic Popielski otrzymał od rabina przedziwną grę, pełną labiryntów, toczącą się na wielu poziomach, w której uczestniczy czytelnik, a która jest metaforą ludzkiej wiary.

Tokarczuk porusza tematy, które ocierają się zarówno o sacrum, jak i profanum. Wskazuje, że jeśli chodzi o wiarę, człowiek ma wolną drogę (a Matka Boska Jeszkotlowska ma moc uzdrawiania tylko tych, którzy prawdziwie wierzą, są gotowi na cud), ale zaraz obok znajdziemy także pierwotne, niemal pogańskie uwielbienie dla natury.

Bohaterowie książki stanowią pewne uniwersalne wzorce zachowań, ale autorka również w tej kwestii niczego do końca nie definiuje. Szczególnie zafascynowały mnie dwie kontrastowo przedstawione postaci kobiece: Genowefa i Kłoska – kobieta cnotliwa i nierządnica. Jedna – szanująca konwenanse i szanowana, nieszczęśliwie kochająca; druga wyklęta, żyjąca poza marginesem, wolna. Przesiąknięta złem? Uległa czy silna? A może niezwykle hojna, dająca każdemu to, czego najbardziej potrzebuje: człowiekowi z lasu, pijanym chłopom… ale daje przecież także ukojenie Florentynce, niesie ostatnią posługę zapomnianemu Izydorowi. Oddaje własną córkę mężczyźnie, któremu nie ufa (robi to z miłości do córki). A sposób, w jaki to czyni! Autorka nawiązuje wyraźnie do mitu o Demeter i Persefonie. Kłoska jest pełna mądrości ludowej, to zielarka i znachorka, żyje w zgodzie z naturą, tylko jej się ukazuje kwiat paproci…

A nade wszystko w całej powieści słychać tykanie zegara, czuć niemal namacalnie destrukcyjną siłę czasu. Tik-tak, tik-tak. Monotonnie, ale nieubłaganie przemija Czas Genowefy, Czas Kłoski, Czas Michała, Czas Misi, Czas Pawła i Czas Izydora…Tak nazywają się króciutkie rozdziały, które także podkreślają ulotność zjawisk, kruchość ludzkiego życia. Człowiek walczy z siłami natury, z historią, a nad jego głową ciągle wisi jak fatum owo memento mori. Tik-tak, tik-tak…”Bóg widzi, Czas ucieka, Śmierć goni, wieczność czeka…”*.

Tytuł “Prawiek” – to metafora. Tu czas zatacza koło, tu spotyka się przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, a dzieje się tak nieodmiennie, od zarania dziejów. Tu się wszystko zaczyna i kończy. “Prawiek” to refleksja nad czasem i jego upływem, to także w pewien sposób historia świata. To uniwersalna prawda o ludzkim losie i o znaczeniu czasu w jego życiu.

Często porównuje się tę powieść do “Stu lat samotności” Márqueza, co jest uzasadnione, gdyż realizm często splata się tutaj z elementami baśniowymi lub przypomina sny. Jednakże to porównanie ma najczęściej odcień zarzutu. Nie mogę się z tym zgodzić. Czytając książkę Olgi Tokarczuk nie można uniknąć skojarzeń z utworami Słowackiego, Mickiewicza, Orzeszkowej, Reymonta i innych polskich mistrzów pióra. Ta współczesna pisarka szerokim gestem czerpie z naszej literackiej spuścizny, tworząc swoje nowatorskie dzieło. Czyż nie miała prawa wziąć większego rozmachu i sięgnąć po narzędzia, które pozwoliły jej zrealizować oryginalną koncepcję powieści? Przedstawiła swoją historię wykorzystując elementy realizmu magicznego, a nie popełniła plagiatu. Nie ma tu Márquezowskiego fatalizmu,jest umiejętne przeniesienie gatunku literackiego na rodzimy grunt. Nie zarzucajmy autorce, że porównywana jest do Márqueza, cieszmy się, że napisała powieść na jego miarę.

TEOLOG dba o nasze sumienie.

NAUKOWIEC – o naszą samoświadomość.

DOBRY PISARZ – nie tylko krzewi wartości. Jest jak wentyl bezpieczeństwa – dba, żebyśmy nie zwariowali, kiedy tamci dwaj obrzucają się argumentami…

—

* Olga Tokarczuk, “Prawiek i inne czasy”, wyd. W.A.B, 1996, str. 250.
[Tekst opublikowałam wcześniej na portalu Lubimy Czytać oraz na swoim blogu]

Prawiek i inne czasy | Olga Tokarczuk

Ciało Florentynki było drobne i chude. Po okresie wiecznie rodzącej kobiecości został jej okrągły brzuch, który teraz wyglądał śmiesznie, niczym bochen chleba włożony pod spódnicę. Po tym czasie rodzącej kobiecości nie został jej ani jeden ząb, zgodnie z porzekadłem: Jedno dziecko – jeden ząb. Coś za coś. Piersi Florentynki – a raczej to, co czas robi z piersiami kobiety – były płaskie i długie. Tuliły się do ciała. Ich skóra przypominała bibułkę do pakowania bombek po świętach i widać było przez nią delikatne niebieskie żyłki – znak, że Florentynka wciąż żyje.

Ciało Florentynki było drobne i chude. Po okresie wiecznie rodzącej kobiecości został jej okrągły brzuch, który teraz wyglądał śmiesznie, ni…

książka, recenzja, streszczenie

Nowe wydanie. “Prawiek jest jedną z najambitniejszych powieści, jakie powstały w ciągu ostatnich lat. Gdyby więc zasługi mierzyć ambicjami, byłaby ta powieść wielkim wydarzeniem. Ale książka Tokarczuk nie potrzebuje takiej miary. Broni się bowiem czym innym. Pięknem współodczuwania z naturą, umiejętnością znajdywania dramatyzmu w każdej szczelinie istnienia, frapującą refleksją egzystencjalną”. (Przemysław Czapliński, “Ex Libris”, 1996 nr 98).

Prawiek i inne czasy Olga Tokarczuk

Jedna z najpoczytniejszych i najgłośniejszych współczesnych polskich powieści, przełożona na ponad dwadzieścia języków.

„Prawiek i inne czasy” – jedna z najbardziej znanych książek Olgi Tokarczuk

Prawiek, wieś położona w centrum Polski w której codzienność splata się z niezwykłością, rzeczywistość z mitem, a powszednie życie staje się ważniejsze od wielkich wydarzeń.W burzliwych latach XX wieku kilka pokoleń, kilka rodzin mieszkających w Prawieku walczy o swoje szczęście i przyszłość. Ich losy układają się w uniwersalną opowieść o czasie, przemijaniu i ludzkim losie.to książka, która od lat porusza czytelników na całym świecie.Polecamy również inne książki, m.in.: „ Ostatnie historie ”, „ Bieguni ”, czy „ Dom dzienny, dom nocny ”!

Recenzja: Bieguni

Recenzja książki: Bieguni

Bieguni Olgi Tokarczuk to opowieść o tym, że podróżowanie i przekraczanie granic jest dziś – być może – jedynym sposobem, by żyć. To książka ważna, ale nierówna – miejscami zachwycająca głębią, językiem, sposobem prowadzenia narracji, miejscami popadająca w tanią publicystykę i traktująca poruszane tematy zdecydowanie zbyt pobieżnie.

Trudno właściwie „Biegunów” nazwać klasyczną powieścią. W warstwie formalnej książka ta przypomina raczej „Prawiek i inne czasy” lub „Dom dzienny, dom nocny”. „Bieguni” to bowiem zbiór ponad stu chyba opowieści połączonych jednym tematem: podróże. Poszczególne historie są ze sobą powiązane, choćby bohaterów rozdzielały dziesiątki lat historii czy setki kilometrów drogi. Można więc powiedzieć, że ta literacka hybryda to powieść złożona z opowiadań. Choć taka definicja chyba niewielu osobom wystarczy. Przybliżmy więc może kilka spośród opowieści zawartych w „Biegunach”.

Tokarczuk opisuje historię pewnego Polaka, któremu podczas wakacji w Chorwacji zaginęła żona. Jest tu też opowieść o australijskiej badaczce polskiego pochodzenia, która po wielu latach powraca do kraju, by pomóc przyjacielowi uciec od choroby i bólu poprzez eutanazję. Jest historia opiekującej się niepełnosprawnym synem Rosjanki, która pewnego dnia opuszcza dom i – zainspirowana myślą sekty biegunów – wyrusza w szaloną podróż po współczesnej Moskwie. Obok siebie znajdziemy tu opowieść o kolekcjach zakonserwowanych organów oraz poetycką historię ostatniej podróży morskiej pewnego badacza kultur starożytnych. A wszystko to przeplatane perypetiami narratorki, tułającej się po lotniskach świata. Miejscami opowieści te czyta się jak doskonały thriller, miejscami – jak cudowną opowieść podróżniczą, a czasem – jak znakomitą powieść psychologiczną.

By połączyć te opowieści, by mniej obeznanym czytelnikom wyjaśnić przynajmniej część sensów, jakie Tokarczuk postanowiła zawrzeć w „Biegunach”, pisarka wprowadziła motyw wędrownych „psychologów podróżnych” – naukowców wygłaszających na różnych lotniskach otwarte wykłady. Podczas ich małych seminariów wyjawiona zostaje również swoista filozofia narratorki, a – być może – i samej Olgi Tokarczuk. Filozofia ta jest prosta, sprowadza się bowiem do jednej zasadniczej myśli: bezruch jest zły. Podobnie jak członkowie prawosławnej sekty, narratorka zdaje się twierdzić, że osiadły tryb życia ułatwia „złemu” ataki na nas. Człowiek pozostający długo w jednym miejscu, przywiązujący się do budynków czy przedmiotów, okazuje się słaby. Skostnieniu ulegają jego obyczaje, utrwalają przyzwyczajenia. Nie szuka już szczęścia, tylko – spokoju i akceptacji otoczenia. Trudno nie dopatrzeć się tu krytyki współczesnego mieszczaństwa:

Kto się zatrzyma – skamienieje, kto przystanie, zostanie przyszpilony. – Olga Tokarczuk, Bieguni

Jedynym ratunkiem ma być więc „życie w drodze”, ciągłe przemieszczanie się z miejsca na miejsce bądź też próby ucieczki od codzienności poprzez niecodzienne zachowania. Próbuje tego sposobu matka niepełnosprawnego chłopca, która, doznawszy pewnego dnia swoistego objawienia w jednej z moskiewskich cerkwi, postanawia nie wracać do domu. Tokarczuk w sposób poruszający opisuje jej dramat, ale mimo tego zachowanie kobiety odczytuje się raczej jako próbę ucieczki od odpowiedzialności niż jako walkę o wolność. Podobnie matka, która wraz z dzieckiem opuszcza mężą, by – jak deklaruje – przypomniał on sobie o istnieniu własnej rodziny. Zamiast zwyczajnie porozmawiać, znika bez śladu w obcym kraju, stawiając na nogi połowę miejscowej policji. Jej zachowanie przyniesie tylko stopniowy rozpad rodziny. Owszem, nastąpi on także z powodu chorobliwej podejrzliwości męża. Kobieta odzyska pewnie wolność, co jednak z jej poczuciem odpowiedzialności? Zdaniem Tokarczuk, w pewnym stopniu biegunem jest każdy z nas – odbywając podróż życia, nieustannie zmierzającą do śmierci.

Autorka zabiera też czytelników w swoistą „podróż w głąb ciała” Tokarczuk twierdzi, jakoby dla współczesnych ważniejsza była nieśmiertelność ciała niż duszy. I przytacza historie fascynujących kolekcji zakonserwowanych organów ludzkich powstałych na przestrzeni wieków. Niektóre z nich – choć w istocie odrażające – opisane są w sposób, który nie może nie wzbudzić podziwu. Szczegółowe, rzetelne, miejscami reporterskie, ale nade wszystko – niesamowicie wciągające.

Jest w tej powieści trochę reinterpretacji mitów, domieszka ideologii feministycznej, kilka dopisanych ręką autorki epizodów dotyczących znanych twórców czy naukowców – jak na przykład historia obsesji trawiącej człowieka, który odkrył istnienie ścięgna Achillesa czy opowieść o przetransportowaniu na ziemie polskie serca Fryderyka Chopina. Są tu dziwki, emigranci do Irlandii, z ironią opisani kreacjoniści, jest temat eutanazji, troska o niewłaściwe traktowanie zwierząt… Są problemy ważkie i tematy modne. Miejscami potraktowane nieco pobieżnie, ale jednak stanowiące ważny głos w debacie dotyczącej kształtu współczesnego świata.

Najlepsza jest jednak powieść „Bieguni” wtedy, gdy Tokarczuk powraca do tego, co najbardziej lubi i najlepiej potrafi, a zarazem tego, za co się ją najbardziej ceni. Gdy mitologizuje. Kiedy w poetycki, naprawdę przejmujący sposób opisuje zwyczajnych ludzi, ich uczucia, emocje, przeżycia, dramaty, stany wewnętrzne… Tworzy lapidarne, aforystyczne zdania, dotykające istoty rzeczy. Pisze o prawdziwych ludziach, tworzy literaturę pogranicza, znakomicie pointuje, w gruncie rzeczy w swojej książce sprawnie oddając chaos współczesnego świata, ogarniętego wszechobecnym szumem informacyjnym. Już choćby tylko dla tych fragmentów oraz dla znakomitego warsztatu pisarskiego Olgi Tokarczuk warto po „Biegunów” sięgnąć.

Prawiek i inne czasy [1996]

Mozaika zdarzeń jest tym, co historie spisane przez Olgę Tokarczuk w “Prawieku” czyni autentycznym. Początek lektury może więc wydać się trudny, wymagający, wprowadza chaos i poczucie zagubienia. Jednak wraz z ostatnim zdaniem mam wrażenie, że to jeden z najdoskonalszych zabiegów literackich, jaki kiedykolwiek wpadł w moje ręce. Ale może po kolei.

Czas i przestrzeń

Od zarania dziejów przestrzeń i czas są jednymi z głównych fundamentów świadomości egzystencjalnej. Nas, ludzi, określa miejsce w którym żyjemy, z którego pochodzimy, do którego zmierzamy, jak i czas, nierozerwalnie związany z tym miejscem/miejscami. Tokarczuk w swojej mozaikowej powieści w sposób niemal doskonały łączy oba te żywioły w jedno. Zamyka je w drobnych i pozornie błahych obrazach. W detalach, które łatwo przeoczyć, a które trwalsze są niźli dom czy nawet sam człowiek. Przykładem tego może być młynek Misi.

Historia przedmiotu, ukryta za kartami opisującymi losy mieszkańców Prawieku, skrywa w sobie wszystko to, co ludzkie. Tokarczuk wykazała się ogromną wrażliwością, otwartością na ludzką potrzebę przynależności do miejsca i czasu – choćby na chwilę. Młynek staje się symbolem i jednocześnie urzeczywistnieniem tego pragnienia. Już sam fakt, że miejsce jego (młynka) pochodzenia jest nieznane, obce dla Prawieku, stanowi niezwykły niuans. To co nowe, co Michał Niebieski przyniósł do domu jako wojenne trofeum, bardzo szybko zostało przez jego żonę przyswojone. Czas (wojny) i miejsce (wojny) młynka uległy aktualizacji, wraz z ruchem, któremu zmuszony był ulec. Będąc w domu Niebieskich przestał ów młynek być pamiątką wojny i obcych krajów. Przestał przypominać Michałowi o jego tęsknocie za domem. Od teraz był reprezentantem tego, co nieuchwytne w formie – reprezentował ideę. Pod koniec rozdziału zatytułowanego “Czas młynka Misi” Tokarczuk pisze wprost:

Młynek jest takim kawałkiem materii, w którą tchnięto ideę mielenia. Młynki mielą i dlatego istnieją. Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2005, s. 49-50.

Czy i my, ludzie, nie funkcjonujemy podobnie do młynka Misi? Dopiero odpowiednie, można by rzec – właściwe dla nas miejsce i czas pozwalają na rozkwit wewnątrzegzystencjalnej idei, którą najprościej nazwać “Byciem”. Parafrazując Olgę Tokarczuk można więc napisać: Człowiek jest takim kawałkiem materii, w którą tchnięto ideę Bycia. Ludzie oddają się swemu Byciu i dlatego istnieją.

Skąd przyszliśmy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?

W “Prawieku” Olga Tokarczuk bardzo często zadaje te pytania – niejednokrotnie wprost (co czyni chociażby ustami rabina w rozdziale zatytułowanym “Czas dziedzica Popielskiego” – s. 88). I analogicznie do obrazu Paula Gauguin’a – prezentuje na kartach swojej powieście pełnometrażową sagę – życie od poczęcia, aż po śmierć, gdzie losy niemowląt splatają się z losami starców, a pod pręgierzem czasu – jedni przeradzają się w drugich.

Jednak z tym pytanie wiąże się nie tylko świadomość zmian. Pytanie to wymusza na człowieku określenie punktu centralnego – Nullpunktu. Centrum wszechświata. Miejsca absolutnego, które określi wszystkie możliwe kierunki: górę i dół, przód i tył, zachód i wschód, północ i południa. Tym miejscem stał się właśnie tytułowy Prawiek.

Tokarczuk, czy też w sposób planowany czy też zupełnie nieświadomy, zamknęła tę fikcyjną wieś w połączeniu doskonałym: wpisała Prawiek w idealnie wkomponowane w siebie dwie figury geometryczne. W kwadrat i okrąg. Zupełnie tak, jak wkomponowany został Człowiek Witruwiański Leonarda da Vinci.

Wydarzenia opisywane w poszczególnych rozdziałach, wypełniają przestrzeń “pomiędzy”. To, co “pomiędzy”, ograniczone zostało nieprzekraczalnymi barierami – Wschodem, Zachodem, Północą i Południem. Kierunkami świata, których strzegą archaniołowie.

W tych granicach zamyka się cały świat Prawieku, a wraz z nim – historia człowieka. Dostrzec to można również w historii Izydora, który w pewnej chwili dostrzega niezwykłą potęgę poczwórności – czterech stron świata, czterech bram Jerozolimy, czterech żywiołów etc. Wszystko co żyje, żyje w obrębie, “pomiędzy” punktami wyznaczającymi granice “czwórki”. Tak jak prawiek istniał pomiędzy granicami wytyczonymi przez strzegących go archaniołów.

Dzieje ludzkości

Olga Tokarczuk zakorzenia Prawiek głębiej, niż by nam się wydawało. Tym samym pokazuje, jak silnie ugruntowane jest to, że Jesteśmy. Z mieszkańców wsi autorka czyni spadkobierców kultury, której nie do końca są świadomi, a którą jednak nasączają życiem. Przepięknym tego przykładem jest historia Kłoski i Ruth, która silnie sprzężona zostaje z mitem o Demeter i Persefonie.

To oczywiście nie wyczerpuje bogactwa “Prawieku” jako powieści o człowieku, o czasie, ale też i o miejscu, do którego przynależy i które nieustannie pragnie czynić sobie podległe (na wzór księdza proboszcza walczącego z rzeką Czarną). To jedynie punkty na mapie człowieczeństwa – szkicu zarysowanego przez Olgę Tokarczuk. Należy nadać temu rysunkowi bardziej wyraziste kontury, kształty wypełnić cieniami, kolorami, głębiami i wypukłościami. Sięgnąć po różne faktury. To zaś pozostaje już zadaniem czytelnika.

Podsumowanie 10/10 Fabuła – 10/10

9.8/10 Narracja – 9.8/10

8.3/10 Bohaterowie – 8.3/10

10/10 Świat przedstawiony – 10/10 9.5/10 Ocena Mozaikowość fabuły tworzona na zasadzie coincidentia oppositorum jest jednym z największych atutów książki. Bohaterowie – pozornie pozbawieni szczegółowego zarysu sylwetki psychologicznej – obnażają w swoich gestach, słowach, spojrzeniach, pragnieniach i tęsknotach.