당신은 주제를 찾고 있습니까 “praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – AwansTV #137 Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – obowiązki nauczyciela.“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://you.khunganhtreotuong.vn 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: https://you.khunganhtreotuong.vn/blog/. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Aneta Szostak 이(가) 작성한 기사에는 조회수 335회 및 좋아요 10개 개의 좋아요가 있습니다.
Table of Contents
praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 AwansTV #137 Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – obowiązki nauczyciela. – praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
Dzisiejsze spotkanie w ramach #AwansTV dotyczyło będzie w dużej mierze tematów związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Powitam nowe Strefowiczki oraz odpowiem na najczęściej pojawiające się w tym tygodniu pytania.
Wskakuj też na:
✨ Facebook: https://www.facebook.com/kapeluszzkwiatami/
✨ Instagram: https://www.instagram.com/kapelusz_z_kwiatami/
✨ Instagram: https://www.instagram.com/kapelusz_z_kwiatami_official/
✨ Blog: https://anetaszostak.pl/
✨ Sklep: https://sklep.anetaszostak.pl/
praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
„Specjalne potrzeby edukacyjne” – to bardzo szerokie pojęcie. Kryją się pod nim potrzeby, które w procesie rozwoju dzieci i młodzieży …
Source: www.monitorszkoly.pl
Date Published: 8/27/2021
View: 1596
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na …
Thompson, Specjalne potrzeby edukacyjne, Warszawa 2013, s. 6. 3. Por. tamże, s. 7; Kształcenie Specjalne, trybunał d/s Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych i …
Source: repozytorium.uwb.edu.pl
Date Published: 9/13/2022
View: 4415
praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Wskazówki do pracy z uczniem ze SPE; Specjalne potrzeby edukacyjne. Pod pojęciem ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi trzeba rozumieć zarówno dzieci, …
Source: psp28radom.szkolnastrona.pl
Date Published: 9/19/2022
View: 3529
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
5 min. czytania. Specjalne potrzeby edukacyjne to termin, nad którym dziś pochylamy się z troską, bowiem indywualizacja kształcenia …
Source: zspkleszczow.pl
Date Published: 1/25/2022
View: 5212
PROGRAM PRACY Z UCZNIEM O SPECJALNYCH …
PROGRAM PRACY Z UCZNIEM. O SPECJALNYCH POTRZEBACH. EDUKACYJNYCH. WIELKOPOLSKIE SAMORZĄDOWE CENTRUM. KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I USTAWICZNEGO. W GNIEŹNIE …
Source: wsckziu.gniezno.pl
Date Published: 8/16/2021
View: 1136
Indywidualizacja pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami …
Autorka pisze o indywualizacji pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w oparciu o dwudziestoletnie doświadczenia warszawskiej szkoły …
Source: zpe.gov.pl
Date Published: 4/7/2022
View: 6346
Praca w szkole z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami …
Kim jest uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? · Czym są specjalne potrzeby edukacyjne? · Przygotowanie pedagogiczne e-learning – studia …
Source: studia-online.pl
Date Published: 6/18/2021
View: 9619
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Dobra analiza podmiotu sprawy to rozumienie specjalnych potrzeb edukacyjnych, a przede wszystkim wdrożenie wyrównywania szans edukacyjnych wszystkich uczniów.
Source: pcud.edu.pl
Date Published: 7/16/2022
View: 2989
주제와 관련된 이미지 praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 AwansTV #137 Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – obowiązki nauczyciela.. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych
- Author: Aneta Szostak
- Views: 조회수 335회
- Likes: 좋아요 10개
- Date Published: 실시간 스트리밍 시작일: 2021. 9. 13.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=YQWCDBvo-_8
Na czym polega praca z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych?
Podstawowym zadaniem pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w placówkach ogólnodostępnych jest rozpoznanie i zaspokajanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, a także określenie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz …
Jak zorganizować pracę z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
- dostosowaniem sposobu komunikowania się z uczniem.
- zachowaniem właściwego dystansu.
- wydłużeniem czasu pracy.
- zmianą form aktywności.
- dzieleniem materiału nauczania na mniejsze partie, zmniejszeniem liczby zadań do wykonania, zwiększeniem liczby ćwiczeń i powtórzeń materiału;
Jak pracować z uczniem mającym trudności w nauce?
- praca w grupach, w których znajdą się jednocześnie uczniowie zdolni i słabi,
- przygotowanie plansz przedstawiających dany temat i omawianie ich podczas lekcji,
- zadawanie pytań pomocniczych w czasie odpowiedzi ustnych ucznia,
Co to są specjalne potrzeby edukacyjne uczniów?
Pod tym pojęciem należy rozumieć dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia, a także te, które mają trudności w realizowaniu standardów edukacyjnych i podstawy programowej.
Jaki powinien być nauczyciel pracujący z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
Dobry nauczyciel jest dawcą informacji, ale też potrafi rozbudzić drzemiące w dzieciach zdolności obserwacyjne i twórcze: samodzielność, odwagę, współczucie dla innych, empatię, rozumienie obowiązków względem społeczeństwa. Jednym słowem powinien przygotować swych uczniów do życia w otaczającym ich świecie.
Czy nauczyciel może odmówić pracy z dzieckiem agresywnym?
Nauczyciel nie może odmówić pracy z uczniem, bo prowadzenie zajęć bezpośrednio z uczniami należy do jego obowiązków (art. 6 i art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela).
Jakie działania podejmowane są wobec ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego?
W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce, w tym ustalenie dla ucznia form udzielania tej pomocy, okres ich udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą …
Jakie działania należy podjąć w pracy z uczniami z trudnościami w nauce z dysleksją niepełnosprawnością intelektualną w oparciu o jakie przepisy prawa?
dawać więcej czasu na prace pisemne, sprawdzać, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracać wielkość notatek; przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytać ucznia ustnie; pozwalać na wykonywanie prac na komputerze; usprawniać zaburzone funkcje – zajęcia korekcyjno-kompensacyjne.
Jak pracować z uczniem słabym?
W przypadku uczniów słabych wskazana jest np. metoda pracy w grupie, nauczyciel jednak cały czas powinien monitorować aktywność uczniów. Ważną rolę mogą odegrać liderzy grup i ich aktywność w rozdzielaniu zadań. uczniowie słabi przepisują partie tekstu z podręcznika kształcąc styl wypowiedzi i poszerzając słownictwo.
Jak pracować z dzieckiem z trudnościami w nauce?
Ważne jest stopniowanie trudności – najpierw należy wykonywać zadania trudniejsze, które wymagają więcej energii, a później przejść do zadań łatwiejszych. Podczas pracy nie należy rozpraszać uwagi dziecka, nie odrywać od pracy, nie obciążać go innymi pracami, nie absorbować pobocznymi tematami.
Jakie są formy pracy na lekcji?
podające (opowiadanie, wykład, opis, pogadanka); eksponujące (pokaz z elementami przeżycia); programowe ( w oparciu o program nauczania, przy użyciu książki, komputera itp.); praktyczne (metoda projektu, ćwiczenia laboratoryjne);
Na czym polega praca z uczniem zdolnym?
Podstawowymi strategiami stosowanymi w pracy z uczniami zdolnymi są: wzbogacanie – przystosowanie nauczania do możliwości intelektualnych ucznia (poszerzanie treści edukacyjnych, stopnia trudności zadań i ich ilości); akceleracja (przyspieszanie) – np.
Jak dzielimy uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
UCZNIOWIE ZE SPE TO:
Uczniowie niewidomi i słabo widzący. Uczniowie niesłyszący i słabo słyszący. Uczniowie z autyzmem. Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową
Kim są uczniowie że spe?
Uczniowie posiadający orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność ruchową, w tym afazję, niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim, słabosłyszenie, słabowidzenie, autyzm, w tym Zespół Aspergera, niepełnosprawności sprzężone, zagrożenie niedostosowaniem społecznym, …
Jakie są indywidualne potrzeby rozwojowe ucznia?
– Potrzeba własnego działania. – Potrzeba pozytywnych wzorców. – Potrzeby estetyczne i poznawcze- kontakt z wytworami kultury. – Potrzeba nowych przeżyć.
Jaka jest funkcja i rola zabawy w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych?
Dzięki zabawie dziecko nie tylko rozwija się umysłowo, ale i kształtuje swoje emocje a proces uczenia jest tu najlepiej dostosowany do potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka, a zatem pełni niebywałą rolę w kształtowaniu i rozwijaniu się procesów umysłowych.
Jak pracować z uczniem słabym?
W przypadku uczniów słabych wskazana jest np. metoda pracy w grupie, nauczyciel jednak cały czas powinien monitorować aktywność uczniów. Ważną rolę mogą odegrać liderzy grup i ich aktywność w rozdzielaniu zadań. uczniowie słabi przepisują partie tekstu z podręcznika kształcąc styl wypowiedzi i poszerzając słownictwo.
Na czym polega wspieranie uczniów zdolnych i uzdolnionych w warunkach szkolnych?
Najważniejsze zadania realizowane w szkolnym systemie wspierania uzdolnień uczniów to: • Identyfikacja i diagnozowanie ucznia zdolnego. Stworzenie mu warunków do optymalnego rozwoju intelektualnego, osobowościowego do samorealizacji. Indywidualizacja nauczania.
W jaki sposób wypełnia pan i obowiązek indywidualizowania pracy z uczniami o różnych potrzebach edukacyjnych?
Formułowanie jasnych, konkretnych pytań lub naprowadzanie na właściwy trop, co musi być zrobione, aby osiągnąć pożądany poziom wykonania. Dopilnowanie, by uczeń powtórzył instrukcję, aby mieć pewność, iż wie, co ma robić. W razie potrzeby instrukcje należy podzielić na części, by uczeń dał radę je zapamiętać.
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
„Specjalne potrzeby edukacyjne” – to bardzo szerokie pojęcie. Kryją się pod nim potrzeby, które w procesie rozwoju dzieci i młodzieży wynikają z ich niepełnosprawności lub są efektem innych przyczyn trudności w uczeniu się. Czy mogłaby Pani sprecyzować, do kogo się odnoszą
POLECAMY
Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach SPE wynikają w szczególności: z niepełnosprawności,
z niedostosowania społecznego,
z zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
z zaburzeń zachowania lub emocji,
ze szczególnych uzdolnień,
ze specyficznych trudności w uczeniu się,
z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych,
z choroby przewlekłej,
z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,
z niepowodzeń edukacyjnych,
z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi,
z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą. Reasumując, można stwierdzić, iż pojęcie SPE odnosi się do tej grupy uczniów, która z różnych przyczyn nie może sprostać wymaganiom powszechnie obowiązującego programu edukacyjnego.
Jakie zmiany związane z edukacją dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami następują po wprowadzeniu reformy edukacji?
W ustawie Prawo oświatowe oraz przepisach wprowadzających uwzględniono dotychczasowe rozwiązania prawne dotyczące dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym, w tym z różnymi rodzajami niepełnosprawności, niezależnie od typu szkoły, w której będą kontynuowali naukę. Według MEN zmiany związane z reformą systemu edukacji przebiegać będą analogicznie we wszystkich typach i rodzajach szkół.
Istotne założenia koncepcji kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi dotyczą między innymi:
zachowania wszystkich dotychczasowych form/ścieżek edukacyjnych dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jak również zachowania prawa rodzica do wyboru drogi edukacyjnej swojego dziecka,
przedłużenia okresu nauki uczniowi niepełnosprawnemu,
przekształcania szkół specjalnych i integracyjnych,
diagnozy funkcjonalnej z wykorzystaniem klasyfikacji ICF jako podstawy wsparcia.
Szczegółowe informacje na temat zmian związanych z edukacją dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami po wprowadzeniu reformy edukacji określają rozporządzenia MEN. Z uwagi na szerokie ujęcie omawianej problematyki odniosę się tylko do wybranych kwestii.
W aktualnych przepisach można odnaleźć między innymi zapisy podkreślające konieczność współpracy nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów w zakresie wspierania ucznia i udzielania mu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, także w trakcie bieżącej pracy, oraz dostosowania sposobów i metod pracy do jego możliwości psychofizycznych.
Natomiast wśród potrzeb uczniów ze SPE wyszczególniono zaburzenia zachowania lub emocji, które należy korygować w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz przez objęcie ucznia odpowiednimi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Ponadto dodano nową formę pomocy psychologiczno-pedagogicznej: zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia. Będzie ona obejmowała zajęcia edukacyjne organizowane dla ucznia wspólnie z oddziałem szkolnym oraz indywidualnie z nauczycielem. Pojawiły się również zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się, mające na celu podnoszenie efektywności uczenia się.
Zastąpiono także zajęcia socjoterapeutyczne „zajęciami rozwijającymi kompetencje emocjonalno-społeczne” dla uczniów przejawiających trudności w funkcjonowaniu społecznym. Oczywiście są to tylko niektóre zmiany związane z nauczaniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi po wprowadzeniu reformy edukacji.
Jakie są zadania nauczycieli związane z kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w placówkach ogólnodostępnych i jak je realizować?
Podstawowym zadaniem pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w placówkach ogólnodostępnych jest rozpoznanie i zaspokajanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, a także określenie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie uczniów i ich uczestnictwo w życiu szkoły i placówki. Ważnym zadaniem nauczycieli jest także podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania. Poza tym istotna jest współpraca z poradnią w procesie diagnostycznym i postdiagnostycznym.
Uczniowie ze SPE wymagają dodatkowego wsparcia w procesie kształcenia, aby pokonywać trudności w uczeniu się, jak i rozwijać uzdolnienia. Edukacja musi być odpowiednio dostosowana do specjalnych potrzeb dzieci i młodzieży.
Nauczyciele są zatem zobowiązani dostosować metody i formy pracy z dzieckiem do jego możliwości uwarunkowanych dysfunkcjami czy sytuacją społeczną. Nauczyciele powinni przede wszystkim opierać się na diagnozie specjalistów poradni psychologiczno-pedagogicznej, specjalistów zatrudnionych w placówkach ogólnodostępnych, lekarzy, rehabilitantów, terapeutów i innych specjalistów.
Po zapoznaniu się z orzeczeniami bądź opiniami psychologiczno-pedagogicznymi nauczyciele powinni realizować zawarte w nich zalecenia, dotyczące między innymi:
dostosowania sposobów komunikowania się z uczniem,
wydłużenia czasu pracy, kiedy jest to konieczne,
dzielenia materiału nauczania na mniejsze partie, zmniejszenia liczby zadań do wykonania, zwiększenia liczby ćwiczeń i powtórzeń materiału,
częstego odwoływania się do konkretu i stosowania metody poglądowości umożliwiającej poznawanie wielozmysłowe,
zastosowania dodatkowych środków dydaktycznych i technicznych,
powtarzania reguł obowiązujących w klasie oraz jasnego wyznaczania granic i egzekwowania ich przestrzegania.
Do zadań nauczycieli należy również sporządzanie i ewaluowanie programów pomocy i wsparcia, w tym indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego. Zespół opracowuje program po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy (w zależności od potrzeb) z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, poradnią specjalistyczną, specjalistami zatrudnionymi w szkole, rodzicami ucznia i samym uczniem. Realizując działania z uczniem ze SPE, można stosować szereg uniwersalnych zasad wartych wprowadzenia w pracy indywidualnej.
Podsumowując, należy podkreślić, iż podejmując pracę z uczniem ze SPE, nauczyciel ustala wyznaczniki procesu edukacyjnego ucznia w indywidualnym przypadku. W zależności od charakteru specjalnych potrzeb ucznia określany jest zakres dostosowania programu edukacyjnego, uwarunkowania wynikające z diagnozy ucznia, cele edukacyjne i terapeutyczne, procedury osiągania celów edukacyjnych i terapeutycznych, zasady pracy i oceniania. Następnie ustalenia te przekładają się na sposób prowadzenia zajęć obowiązkowych i dodatkowych.
Nauczyciel ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi musi podczas zajęć wykonać dodatkowe czynności i zastosować odpowiednie rozwiązania metodyczne. Natomiast w poszczególnych etapach procesu kształcenia powinien mieć na uwadze indywidualne możliwości i potrzeby, w celu poprawy funkcjonowania ucznia oraz planowania dalszych działań.
Podejmując pracę z uczniem ze SPE, nauczyciel ustala wyznaczniki procesu edukacyjnego ucznia w indywidualnym przypadku. W zależności od charakteru specjalnych potrzeb ucznia określany jest zakres dostosowania programu edukacyjnego, uwarunkowania wynikające z diagnozy ucznia, cele edukacyjne i terapeutyczne, procedury osiągania celów edukacyjnych i terapeutycznych, zasady pracy i oceniania.
Z całą pewnością obowiązkiem dyrektora szkoły jest nadzorowanie pracy nauczycieli związanej z kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Co…
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
„Specjalne potrzeby edukacyjne” – to bardzo szerokie pojęcie. Kryją się pod nim potrzeby, które w procesie rozwoju dzieci i młodzieży wynikają z ich niepełnosprawności lub są efektem innych przyczyn trudności w uczeniu się. Czy mogłaby Pani sprecyzować, do kogo się odnoszą
POLECAMY
Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach SPE wynikają w szczególności: z niepełnosprawności,
z niedostosowania społecznego,
z zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
z zaburzeń zachowania lub emocji,
ze szczególnych uzdolnień,
ze specyficznych trudności w uczeniu się,
z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych,
z choroby przewlekłej,
z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,
z niepowodzeń edukacyjnych,
z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi,
z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą. Reasumując, można stwierdzić, iż pojęcie SPE odnosi się do tej grupy uczniów, która z różnych przyczyn nie może sprostać wymaganiom powszechnie obowiązującego programu edukacyjnego.
Jakie zmiany związane z edukacją dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami następują po wprowadzeniu reformy edukacji?
W ustawie Prawo oświatowe oraz przepisach wprowadzających uwzględniono dotychczasowe rozwiązania prawne dotyczące dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym, w tym z różnymi rodzajami niepełnosprawności, niezależnie od typu szkoły, w której będą kontynuowali naukę. Według MEN zmiany związane z reformą systemu edukacji przebiegać będą analogicznie we wszystkich typach i rodzajach szkół.
Istotne założenia koncepcji kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi dotyczą między innymi:
zachowania wszystkich dotychczasowych form/ścieżek edukacyjnych dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jak również zachowania prawa rodzica do wyboru drogi edukacyjnej swojego dziecka,
przedłużenia okresu nauki uczniowi niepełnosprawnemu,
przekształcania szkół specjalnych i integracyjnych,
diagnozy funkcjonalnej z wykorzystaniem klasyfikacji ICF jako podstawy wsparcia.
Szczegółowe informacje na temat zmian związanych z edukacją dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami po wprowadzeniu reformy edukacji określają rozporządzenia MEN. Z uwagi na szerokie ujęcie omawianej problematyki odniosę się tylko do wybranych kwestii.
W aktualnych przepisach można odnaleźć między innymi zapisy podkreślające konieczność współpracy nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów w zakresie wspierania ucznia i udzielania mu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, także w trakcie bieżącej pracy, oraz dostosowania sposobów i metod pracy do jego możliwości psychofizycznych.
Natomiast wśród potrzeb uczniów ze SPE wyszczególniono zaburzenia zachowania lub emocji, które należy korygować w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz przez objęcie ucznia odpowiednimi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Ponadto dodano nową formę pomocy psychologiczno-pedagogicznej: zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia. Będzie ona obejmowała zajęcia edukacyjne organizowane dla ucznia wspólnie z oddziałem szkolnym oraz indywidualnie z nauczycielem. Pojawiły się również zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się, mające na celu podnoszenie efektywności uczenia się.
Zastąpiono także zajęcia socjoterapeutyczne „zajęciami rozwijającymi kompetencje emocjonalno-społeczne” dla uczniów przejawiających trudności w funkcjonowaniu społecznym. Oczywiście są to tylko niektóre zmiany związane z nauczaniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi po wprowadzeniu reformy edukacji.
Jakie są zadania nauczycieli związane z kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w placówkach ogólnodostępnych i jak je realizować?
Podstawowym zadaniem pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w placówkach ogólnodostępnych jest rozpoznanie i zaspokajanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, a także określenie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie uczniów i ich uczestnictwo w życiu szkoły i placówki. Ważnym zadaniem nauczycieli jest także podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania. Poza tym istotna jest współpraca z poradnią w procesie diagnostycznym i postdiagnostycznym.
Uczniowie ze SPE wymagają dodatkowego wsparcia w procesie kształcenia, aby pokonywać trudności w uczeniu się, jak i rozwijać uzdolnienia. Edukacja musi być odpowiednio dostosowana do specjalnych potrzeb dzieci i młodzieży.
Nauczyciele są zatem zobowiązani dostosować metody i formy pracy z dzieckiem do jego możliwości uwarunkowanych dysfunkcjami czy sytuacją społeczną. Nauczyciele powinni przede wszystkim opierać się na diagnozie specjalistów poradni psychologiczno-pedagogicznej, specjalistów zatrudnionych w placówkach ogólnodostępnych, lekarzy, rehabilitantów, terapeutów i innych specjalistów.
Po zapoznaniu się z orzeczeniami bądź opiniami psychologiczno-pedagogicznymi nauczyciele powinni realizować zawarte w nich zalecenia, dotyczące między innymi:
dostosowania sposobów komunikowania się z uczniem,
wydłużenia czasu pracy, kiedy jest to konieczne,
dzielenia materiału nauczania na mniejsze partie, zmniejszenia liczby zadań do wykonania, zwiększenia liczby ćwiczeń i powtórzeń materiału,
częstego odwoływania się do konkretu i stosowania metody poglądowości umożliwiającej poznawanie wielozmysłowe,
zastosowania dodatkowych środków dydaktycznych i technicznych,
powtarzania reguł obowiązujących w klasie oraz jasnego wyznaczania granic i egzekwowania ich przestrzegania.
Do zadań nauczycieli należy również sporządzanie i ewaluowanie programów pomocy i wsparcia, w tym indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego. Zespół opracowuje program po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy (w zależności od potrzeb) z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, poradnią specjalistyczną, specjalistami zatrudnionymi w szkole, rodzicami ucznia i samym uczniem. Realizując działania z uczniem ze SPE, można stosować szereg uniwersalnych zasad wartych wprowadzenia w pracy indywidualnej.
Podsumowując, należy podkreślić, iż podejmując pracę z uczniem ze SPE, nauczyciel ustala wyznaczniki procesu edukacyjnego ucznia w indywidualnym przypadku. W zależności od charakteru specjalnych potrzeb ucznia określany jest zakres dostosowania programu edukacyjnego, uwarunkowania wynikające z diagnozy ucznia, cele edukacyjne i terapeutyczne, procedury osiągania celów edukacyjnych i terapeutycznych, zasady pracy i oceniania. Następnie ustalenia te przekładają się na sposób prowadzenia zajęć obowiązkowych i dodatkowych.
Nauczyciel ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi musi podczas zajęć wykonać dodatkowe czynności i zastosować odpowiednie rozwiązania metodyczne. Natomiast w poszczególnych etapach procesu kształcenia powinien mieć na uwadze indywidualne możliwości i potrzeby, w celu poprawy funkcjonowania ucznia oraz planowania dalszych działań.
Podejmując pracę z uczniem ze SPE, nauczyciel ustala wyznaczniki procesu edukacyjnego ucznia w indywidualnym przypadku. W zależności od charakteru specjalnych potrzeb ucznia określany jest zakres dostosowania programu edukacyjnego, uwarunkowania wynikające z diagnozy ucznia, cele edukacyjne i terapeutyczne, procedury osiągania celów edukacyjnych i terapeutycznych, zasady pracy i oceniania.
Z całą pewnością obowiązkiem dyrektora szkoły jest nadzorowanie pracy nauczycieli związanej z kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Co…
referat na temat “Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”
PRACA Z UCZNIEM
ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
Spis treści:
Czym są specjalne potrzeby edukacyjne (SPE)
Kim jest uczeń ze SPE
Ogólne wskazówki do pracy z uczniem ze SPE
Charakterystyka uczniów ze SPE
Wskazówki do pracy z uczniem ze SPE
Specjalne potrzeby edukacyjne
Pod pojęciem ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi trzeba rozumieć zarówno dzieci, które posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, jak i te, które mają trudności w realizacji standardów wymagań programowych, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego (niższe niż przeciętne możliwości intelektualne, a także dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), zdrowotnego (dzieci przewlekle chore) oraz ograniczeń środowiskowych (dzieci emigrantów, dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo).
Takie rozumienie specjalnych potrzeb edukacyjnych ma na celu wdrożenie i urzeczywistnienie idei wyrównywania szans edukacyjnych wszystkich uczniów.
UCZNIOWIE ZE SPE TO:
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną
Uczniowie niewidomi i słabo widzący
Uczniowie niesłyszący i słabo słyszący
Uczniowie z autyzmem
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową
Uczniowie z chorobami przewlekłymi
Uczniowie z ADHD
Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się
Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
Uczniowie niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym
Uczniowie wybitnie zdolni
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Podstawowym aspektem pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest rzetelna diagnoza dziecka. Wszelkie formy indywidualizacji – dotyczące dzieci ze specjalnymi potrzebami, w tym dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się – powinny bazować na rozpoznawaniu i wykorzystaniu potencjału dziecka do pokonywania deficytów.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Aby rozpoznanie sił i ograniczeń dziecka było możliwe, konieczne jest zgromadzenie o nim rzetelnej wiedzy, z wykorzystaniem różnych źródeł:
informacji i zaleceń zawartych w opinii/orzeczeniu – właściwe rozumienie zaleceń jest podstawą do prawidłowego organizowania procesu dydaktycznego;
informacji przekazywanych przez rodziców – oni mają najpełniejszą wiedzę dotyczącą rozwoju dziecka
informacji specjalistów – cenna może być wiedza pochodząca zarówno od psychologa, pedagoga, w tym pedagoga specjalnego, logopedy, lekarza (pediatry bądź innego specjalisty), rehabilitanta, itp.;
publikacji i szkoleń.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Kolejnym ważnym aspektem jest tworzenie prawidłowych warunków edukacyjnych. Nauczyciel powinien dostosować metody i formy pracy z dzieckiem do jego możliwości, uwarunkowanych dysfunkcjami czy sytuacją społeczną. Wiąże się to na przykład
z następującymi działaniami:
dostosowaniem sposobu komunikowania się z uczniem
zachowaniem właściwego dystansu
wydłużeniem czasu pracy
zmianą form aktywności
dzieleniem materiału nauczania na mniejsze partie, zmniejszeniem liczby zadań do wykonania, zwiększeniem liczby ćwiczeń i powtórzeń materiału;
częstym odwoływaniem się do konkretu;
stosowaniem metody poglądowości – umożliwieniem poznawania wielozmysłowego;
dostosowaniem liczby bodźców związanych z procesem nauczania
zastosowaniem dodatkowych środków dydaktycznych i środków technicznych
zapewnieniem uczniowi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi możliwości korzystania z nauki języków obcych na miarę jego potrzeb i możliwości;
stosowaniem zróżnicowanych kart zadań do samodzielnego rozwiązania
powtarzaniem reguł obowiązujących w klasie oraz jasnym wyznaczaniem granic
i egzekwowaniem ich przestrzegania.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogą potrzebować dodatkowego wsparcia, polegającego na udziale w specjalistycznych zajęciach :
* korekcyjno- kompensacyjnych,
* logopedycznych,
* socjoterapeutycznych,
* rewalidacyjnych i innych.
CHARAKTERYSTYKA DZIECI ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI ORAZ WSKAZÓWKI DO PRACY DLA NAUCZYCIELI
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną
Upośledzenie umysłowe charakteryzuje się istotnie niższym niż przeciętne ogólnym funkcjonowaniem intelektualnym z jednocześnie współwystępującym ograniczeniem w zakresie dwóch lub więcej spośród następujących umiejętności przystosowawczych: porozumiewania się, samoobsługi, trybu życia domowego, uspołecznienia, korzystania z dóbr społeczno-kulturalnych, samodzielności, troski o zdrowie i bezpieczeństwo, umiejętności szkolnych, organizowania czasu wolnego i pracy.
Trudności w uczeniu się i przyswajaniu wiedzy uczniów niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim:
brak samodzielności, pomysłowości, inicjatywy i przemyślanego planu działania,
trudności w zakresie analizy, syntezy, abstrahowania i wnioskowania,
zaburzenia orientacji przestrzennej,
niski poziom sprawności grafomotorycznej,
niedorozwój uczuć wyższych (społecznych, moralnych, patriotycznych, estetycznych),
większa niż u dzieci z normą intelektualną niestałość emocjonalną, impulsywność,
nieadekwatna samoocena,
gorsza samokontrola
mniejsze poczucie odpowiedzialności,
trudności powiązania nowej wiedzy z wcześniej posiadaną,
trudności w stosowaniu zdobytej wiedzy w konkretnym działaniu,
zwolnione tempo pracy,
zaniżona samoocena.
W pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na:
uczenie się w indywidualnym tempie, wyznaczanie i osiąganie indywidualnych celów zgodnych z możliwościami ucznia,
ograniczenie instrukcji słownych na rzecz wprowadzania słowno-pokazowych.
stały nadzór, gdyż uczniowie ci szybciej się nużą, z chwilą występowania trudności łatwo rezygnują i mają tendencję do pozostawiania niedokończonej pracy,
przywiązywanie wagi do specjalnych bodźców pozytywnych w formie pochwały, zachęty, nagrody.
okazywanie aprobaty, pochwały dla podejmowanego wysiłku i akceptacji, pozwalające na budowanie pozytywnego obrazu siebie,
wsparcie rodziców, psychoedukację i pomoc ze strony placówki edukacyjnej
w radzeniu sobie z pojawiającymi się trudnościami wychowawczymi,
wzmacnianie procesu uczenia się przez stosowanie metod aktywizujących,
wdrażanie uczniów do samodzielności.
Uczniowie niesłyszący i słabo słyszący
Czynnikami, które w istotny sposób wpływają na funkcjonowanie ucznia z uszkodzonym słuchem są: rodzaj uszkodzenia, czas, w którym nastąpiło uszkodzenie słuchu, stopień uszkodzenia słuchu, moment wyposażenia dziecka w aparaty słuchowe lub wszczepienia implantu ślimakowego, środowisko rodzinne (słyszący czy niesłyszący rodzice), skuteczność oraz intensywność oddziaływań terapeutycznych.
Kształtowanie systemu językowego dziecka niesłyszącego to proces długotrwały, wymagający zaangażowania samego dziecka, jego rodziny oraz instytucji edukacyjnych
i specjalistycznych.
Nauczyciel pracujący z uczniem niesłyszącym lub słabo słyszącym powinien:
zapoznać się z rodzajem wady słuchu i jej konsekwencjami,
dokładać wszelkich starań, aby rozwój pojęć abstrakcyjnych u uczniów był jak najpełniejszy,
wypracować różnorodne metody rozwijające myślenie analityczne i syntetyczne, które ma kluczowe znaczenie nie tylko w matematyce ale i w realizacji innych obowiązkowych zajęć edukacyjnych, wynikających z ramowego planu nauczania,
dobierać formy kształcenia i metody nauczania przy współudziale i akceptacji rodziny dziecka,
dążyć do rozwijania pojęć i słownictwa uczniów, zarówno czynnego jak i biernego,
głośno omawiać czynności.
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową
Niepełnosprawność ruchowa jest przejawem różnorodnych schorzeń i zdarzeń losowych, których rodzaj i nasilenie utrudnia, a niekiedy uniemożliwia opanowanie wiedzy i umiejętności szkolnych, jak również ogranicza samodzielność, niezależność życiową. Trudności edukacyjne ucznia z niepełnosprawnością ruchową zależą od rodzaju uszkodzenia (dotyczące ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego), okresu, w którym doszło do niepełnosprawności (wrodzona lub nabyta), stopnia niepełnosprawności (lekka, umiarkowana czy znaczna).W szczególnie trudnej sytuacji są uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym, u których niepełnosprawność spowodowana jest uszkodzeniem mózgu we
wczesnym okresie życia.
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową mogą mieć problemy z:
przyjęciem prawidłowej pozycji siedzącej, zwłaszcza przez dłuższy czas (powoduje to szybkie męczenie się, utrudnia koncentrację uwagi w trakcie zajęć, prowadzenie obserwacji);
wodzeniem wzrokiem (trudności z czytaniem, kontrolowaniem wykonywanych czynności, prowadzeniem obserwacji);
występowaniem synkinezji, czyli dodatkowych ruchów, zbędnych z punktu widzenia celu i efektu wykonywanej czynności (powoduje niepotrzebne zużycie energii
i znacznie wydłuża czas wykonywanej czynności);
zaburzeniami motorycznymi mowy (trudności z gramatyczną budową zdań zarówno w wypowiedziach ustnych jak i pisemnych; w ciężkich zaburzeniach dziecko może zupełnie nie mówić).
Wsparcie edukacyjne udzielane dzieciom z niepełnosprawnością ruchową wymaga:
zniesienia barier architektonicznych w szkole i w środowisku funkcjonowania ucznia;
dostosowania stanowiska do nauki umożliwiającego aktywność własną ucznia;
wykorzystania specjalistycznych pomocy i przyborów szkolnych, szczególnie w edukacji uczniów z mózgowym porażeniem dziecięcym;
większego niż standardowe użycia w edukacji środków informatycznych, medialnych (tak, aby podręczniki szkolne, zeszyty ćwiczeń były również w formie elektronicznej, co dałoby nauczycielowi możliwość regulowania wielkości czcionki, liczby zadań na stronie, wielkości rysunków itp. w dostosowaniu do indywidualnych potrzeb
i możliwości uczniów);
wspierania porozumiewania się ucznia niemówiącego za pomocą metod komunikacji niewerbalnej.
Uczniowie z chorobami przewlekłymi
Uczniowie przewlekle chorzy, których stan zdrowia pozwala na uczęszczanie do szkoły ogólnodostępnej, w tym integracyjnej, posiadają możliwość skorzystania w szkołach z różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w związku z ich schorzeniami. Mając na uwadze możliwość wspierania uczniów w rozwoju przez dostosowywanie form pracy dydaktycznej, treści, metod i organizacji nauczania do ich możliwości psychofizycznych oraz zapewnienia im w szkole różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dyrektor szkoły/placówki powinien:
pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby oraz wynikających z niej ograniczeń w funkcjonowaniu;
zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat tej choroby, m.in. poprzez analizę publikacji z serii One są wśród nas, przekazanych do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce;
zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników szkoły/placówki w zakresie postępowania z chorym dzieckiem – na co dzień oraz w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby;
w porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami szkoły/placówki opracować procedury postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia, zarówno na co dzień, jak i w przypadku zaostrzenia objawów czy ataku choroby.
wspólnie z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w szkole/placówce oraz we współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną dostosować formy i metody pracy dydaktycznej, oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
podjąć starania w celu zorganizowania w szkole/placówce profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami.
W pracy z uczniem przewlekle chorym nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:
rodzaj choroby i wpływ leków na organizm
odpowiednią organizację czasu pracy ucznia w szkole (konieczność przerw) i w domu (szczególnie ważne jest dobre rozeznanie, ile czasu uczeń może przeznaczyć na odrabianie pracy domowej, a ile czasu musi przeznaczyć na odpoczynek),
symptomy słabszego samopoczucia i nagłego pogorszenia się stanu zdrowia oraz poznać sposób niesienia pomocy
konieczność zapewnienia pomocy przy nadrabianiu zaległości związanych z absencją
utrudnienia związane z wolniejszym funkcjonowaniem procesów poznawczych: uwagi, pamięci, oraz wolniejszą pracą analizatora wzrokowego i słuchowego,
utrudnienia związane ze słabszą wydolnością fizyczną, powodującą szybsze męczenie się a także częstsze występowanie wtórnych zaburzeń somatycznych,
utrudnienia związane ze słabą integracją z zespołem klasowym, prowadzącą do samotności dziecka
zapewnienie pomocy przy wchodzeniu w grupę rówieśniczą (uczniowie przewlekle chorzy są często spychani na margines klasy, a im większy stopień zaawansowania choroby i nasilenie jej symptomów, tym gorsza integracja ze zdrowymi rówieśnikami.
Uczniowie z ADHD
Uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to grupa dzieci, które charakteryzują się problemami w zakresie zachowania przystosowawczego. Uczniowie z ADHD w polskim systemie oświatowym otrzymują opinie z poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Uczniowie z ADHD przejawiają wiele zaburzeń utrudniających im naukę w klasie szkolnej:
nie są w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć lub w czasie wykonywanej pracy,
mają trudności z utrzymywaniem uwagi na zadaniach i grach,
często nie stosują się do podawanych kolejno instrukcji i mają kłopoty
z dokończeniem zadań i wypełnianiem codziennych obowiązków,
często mają trudności ze zorganizowaniem sobie pracy,
często gubią rzeczy niezbędne do pracy lub innych zajęć,
łatwo rozpraszają się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
często nie są w stanie usiedzieć w miejscu,
często chodzą po pomieszczeniu lub wspinają się na meble w sytuacjach, gdy jest to zachowanie niewłaściwe,
często są nadmiernie gadatliwi,
często mają kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej,
często przerywają lub przeszkadzają innym (wtrącają się do rozmowy lub zabawy).
W pracy szkolnej uczniowie z ADHD wymagają od nauczycieli:
poznania i zrozumienia specyficznych zachowań i emocji dziecka,
akceptacji, pozytywnego wsparcia, nasilonej (w stosunku do innych uczniów) uwagi
i zainteresowania,
zapewnienia pomocy przy wchodzeniu w grupę rówieśniczą,
ustalenia i systematyzacji oczekiwań i wymagań (z uwzględnieniem trzech zasad: regularność, rutyna, repetycja),
elastyczności pracy w grupie, dającej możliwość dodatkowej aktywności rozładowania emocji,
bliskiej współpracy z rodzicami.
W pracy z uczniem z ADHD nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:
organizację środowiska zewnętrznego (porządek, ograniczenie bodźców), stosowanie wzmocnień (pochwała, nagroda), ograniczenie stosowania drastycznych środków wychowawczych (izolacja, „walki słowne”), skuteczne komunikowanie (krótkie instrukcje, powtarzanie), rutynę codziennych obowiązków, konsekwencję w postępowaniu, nawiązanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego z uczniem, ustalenie obowiązującego systemu norm i zasad.
Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się
Termin uczniowie z poważnymi zaburzeniami w porozumiewaniu się obejmuje kilka grup dzieci:
a) grupę ekspresji językowej, to znaczy tych, którzy słyszą i rozumieją mowę, jednak nie mogą jej używać w ogóle i do ekspresji potrzebują alternatywnych form języka.
b)grupę języka alternatywnego, której przedstawiciele mają problem zarówno
z rozumieniem mowy jak też z językową ekspresją werbalną; aby porozumiewać się z nimi językowo, dla całego procesu trzeba ustanowić język alternatywny: formę komunikacji, dzięki której osoby te nauczą się rozumieć przekaz innych i na bazie tej umiejętności same zaczną jej używać.
c)grupę wsparcia językowego; są w niej dzieci i młodzież, które rozumieją mowę i podejmują próby mówienia, jednak przekaz werbalny nie jest zrozumiały i adekwatny do potrzeb oraz możliwości poznawczych i społecznych dziecka. Dla nich język alternatywny ma stanowić uzupełnienie lub wsparcie języka mówionego.
Każdy uczeń z zaburzeniami komunikacji językowej potrzebuje:
I. właściwej, rzetelnej diagnozy i decyzji specjalistów o zastosowaniu alternatywnych lub wspomagających metod komunikacji (AAC) już na poziomie wczesnego wspomagania lub co najmniej – edukacji przedszkolnej,
II. pomocy w nauce rozumienia i ekspresji na poziomie przedjęzykowym i językowym,
III. indywidualnego systemu komunikacji językowej opartego na znakach językowych,
IV. stałej opieki terapeuty, który potrafi budować indywidualny system komunikacji dla dziecka,
V. czasu na uczenie się alternatywnej lub wspomagającej formy komunikacji, zarówno w grupie (klasie) w której uczestniczy, jak też na zajęciach indywidualnych,
VI. nauczycieli, którzy będą używać języka alternatywnego, respektować oraz rozwijać system komunikowania się ucznia,
VII. procesu dydaktycznego, który uwzględnia i wykorzystuje specyficzny sposób komunikowania się dziecka,
VIII. dostępu do materiałów dydaktycznych wykorzystujących alternatywny język,
IX. urządzeń technicznych (komunikatorów) oraz komputera zaopatrzonego
w specjalistyczne peryferia, oprogramowanie pozwalające operować językiem alternatywnym zintegrowane z syntezatorem mowy,
X. specjalnych wytycznych dotyczących nauczania języków obcych,
XI. możliwości odpowiedniego dostosowania sprawdzianów i egzaminów.
Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
Przez specyficzne trudności w uczeniu się rozumiemy różnorodne, nasilone trudności w opanowaniu umiejętności czytania i poprawnego pisania, określane mianem dysleksji rozwojowej (dysleksja, dysgrafia, dysortografia) oraz zaburzenia umiejętności matematycznych (dyskalkulia). Podłożem specyficznych trudności są dysfunkcje układu nerwowego i mają one rozwojowy charakter.
Dysleksja rozwojowa stanowi jedną z poważniejszych i powszechniejszych barier utrudniających uczestnictwo w procesie kształcenia, a w konsekwencji wpływających na ograniczenie szans edukacyjnych i życiowych. Aby zapewnić dzieciom z dysleksją rozwojową warunki równych szans edukacyjnych oraz wyeliminować czynniki lokujące je w niekorzystnej sytuacji edukacyjnej, konieczne jest udzielenie im specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Uczniowie z dysleksją rozwojową mają prawo do diagnozy, terapii, dostosowania form i metod nauczania oraz wymagań do ich możliwości. Regulują to rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, których treść obliguje szkołę do udzielania uczniom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się specjalistycznej pomocy, dostosowanej do ich potrzeb i możliwości.
Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją rozwojową
Celem jest zapewnienie specjalistycznej pomocy dzieciom ryzyka dysleksji na etapie edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej oraz dzieciom i młodzieży z dysleksją rozwojową na kolejnych etapach kształcenia w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej przez: stworzenie mechanizmów umożliwiających im korzystanie z praw wynikających z właściwych rozporządzeń (wczesna diagnoza, wczesna, specjalistyczna interwencja, dostosowanie wymagań szkolnych i sposobu oceniania do możliwości ucznia); powiązanie diagnozy dysleksji z obowiązkiem podjęcia pracy na zajęciach w szkole i w domu.
System stanowi wzorzec postępowania wobec dzieci ryzyka dysleksji i uczniów z dysleksją rozwojową. Obejmuje wszystkie niezbędne ogniwa: ucznia, jego rodziców, nauczycieli w przedszkolach i szkołach oraz poradnictwo psychologiczno- pedagogiczne
i specjalistyczne.
System obejmuje:
rozpoznanie trudności; diagnozę specjalistyczną; organizację pomocy.
Modelowy system profilaktyki i pomocy stanowi rozwinięcie trzech poziomów systemu pomocy terapeutycznej w Polsce.
Pierwszy poziom: pomoc w domu udzielana przez rodziców pod kierunkiem nauczyciela
Drugi poziom: zespół korekcyjno-kompensacyjny w szkole
Trzeci poziom: terapia indywidualna
Modelowy system profilaktyki i pomocy dla uczniów z dysleksją zakłada:
objęcie obserwacją wszystkich dzieci o nieharmonijnym rozwoju psychoruchowym w okresie przedszkolnym, a szczególnie pięciolatków;
objęcie badaniami przesiewowymi dzieci ryzyka dysleksji już na pierwszym etapie edukacyjnym, by wyrównać ich start w szkole;
objęcie diagnozą w kierunku dysleksji wszystkich uczniów mających trudności w uczeniu się;
objęcie specjalistyczną pomocą uczniów ze stwierdzoną dysleksją rozwojową w zależności od stopnia i charakteru niepowodzeń w nauce szkolnej;
kształcenie warsztatowe nauczycieli w zakresie udzielania koniecznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej osobom z dysleksją, w szczególności w zakresie rozpoznania symptomów dysleksji oraz dostosowania wymagań do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów;
zaangażowanie rodziców dzieci dyslektycznych w proces pomocy psychologiczno- pedagogicznej przez dostarczenie im wiedzy na temat problemu oraz sposobów radzenia sobie z nim.
Uczniowie niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym
Niedostosowanie społeczne jest to dewiacja osobowościowa, spowodowana czynnikami biopsychicznymi lub środowiskowymi o negatywnym wpływie na kontakty społeczne, aktywność i harmonię życia jednostki, uniemożliwiająca jej konstruktywną socjalizację, aktywną edukację i pomyślną realizację zadań życiowych. Wyraża się w negatywnym stosunku do norm społecznych i uznanych społecznie wartości, stanowiącym główny syndrom tego zjawiska (wskazuje się także na nieumiejętność asymilacji, akomodacji oraz identyfikacji z celami i wartościami). Jest wyrazem trudnej wewnętrznej sytuacji jednostki społecznie niedostosowanej, a trudności wychowawcze wynikające ze społecznego niedostosowania cechuje znaczna trwałość postaw aspołecznych.
Z uwagi na występujące czasem kilkuletnie opóźnienie w realizacji obowiązku szkolnego oraz wynikające z tego powodu trudności, w działalności edukacyjnej stosowane są formy wspomagające :
indywidualne programy reedukacyjne uwzględniające deficyty rozwojowe uczniów, zespoły wyrównawcze oferujące pomoc w zakresie reedukacji zaniedbań dydaktycznych, różnorodne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dodatkowe lekcje języków obcych.
Uczniowie wybitnie zdolni
Uczeń wybitnie zdolny charakteryzuje się wysoką inteligencją, jest twórczy i na ogół ma silną motywację do nauki. Istnieją przynajmniej dwa kryteria rozpoznawania u uczniów wybitnych zdolności:
psychologiczne, obejmujące stosowanie testów psychologicznych badających poziom inteligencji i zdolności specjalnych,
pedagogiczne, odwołujące się do osiągnięć ucznia.
Należy respektować potrzeby wynikające z jego szczególnych możliwości intelektualnych i emocjonalnych i stosować zasady pracy pedagogicznej, takie jak obserwacja, indywidualizacja, nieuleganie stereotypom, budowanie prawidłowych relacji z uczniami i wychowanie do sukcesu. Służyć temu może np.:
indywidualny program i tok nauki,
wcześniejsze rozpoczynanie nauki szkolnej,
promocje śródroczne,
zajęcia pozalekcyjne, w tym koła zainteresowań,
formy pozaszkolne ( młodzieżowe domy kultury, ogniska, uczestniczenie w wybranych zajęciach odbywających się w innej szkole lub uczelni, itp.),
konkursy, turnieje i olimpiady przedmiotowe,
innowacje i eksperymenty pedagogiczne,
stypendia,
pomoc psychologiczno-pedagogiczna.
Przygotował: mgr Andrzej Derleta
Jak pracować z uczniem mającym trudności w nauce?
Jak pracować z uczniem mającym trudności w nauce?
Każdy uczeń, niezależnie od swoich zdolności i możliwości intelektualnych, potrzebuje odpowiedniego podejścia i takich metod nauczania, które jak najlepiej odpowiadają jego potrzebom. Fot. Getty Images
W każdej klasie szczególną uwagę nauczyciela zwracają uczniowie najsłabsi, którzy nie osiągają zadowalających wyników. Jak pracować z uczniem mającym trudności w nauce, by go wspierać, motywować do pracy i wzmacniać w nim poczucie własnej wartości?
Każdy uczeń, niezależnie od swoich zdolności i możliwości intelektualnych, potrzebuje odpowiedniego podejścia i takich metod nauczania, które jak najlepiej odpowiadają jego potrzebom. Uczeń słaby, mający trudności w nauce wymaga nie tylko większej uwagi nauczyciela niż jego zdolniejsi koledzy, lecz także stałego motywowania do pracy i doceniania jego wysiłków, nawet jeśli efekty wciąż nie są zadowalające. Warto zadać sobie pytania: Co sprawia, że postrzegamy go w taki sposób? Co jest przyczyną jego trudności w nauce? I wreszcie: Jak można mu pomóc?
Charakterystyka ucznia z trudnościami w nauce
Uczeń słaby często wyróżnia się na tle innych zachowaniem, postawą, stosunkiem do obowiązków szkolnych. Oto krótka charakterystyka ucznia z trudnościami w nauce:
Nie jest zainteresowany nauką.
Lekceważy polecenia nauczyciela i rzadko je wykonuje.
Ma problemy z koncentracją, rozumieniem i zapamiętywaniem.
Sprawia wrażenie, jakby nic go nie interesowało.
Nie jest aktywny intelektualnie, a słaba aktywność myślowa sprawia, że przyjmuje bierną i zrezygnowaną postawę.
Nie potrafi sam przezwyciężyć wspomnianych trudności.
Jakie mogą być przyczyny trudności w uczeniu się?
Na rozwój uczniów wpływ mają przede wszystkim dwa środowiska: domowe i szkolne. I to w nich w pierwszej kolejności należy szukać przyczyn trudności w uczeniu się uczniów słabych. Często nie zdajemy sobie sprawy, że niepowodzenia szkolne mają różne uwarunkowania. Warto przyjrzeć się, co może je powodować. Możemy wyodrębnić trzy grupy:
Trudności w uczeniu się wynikające z rozwoju ucznia, jego osobowości (cech, zdolności, umiejętności) czy też stanu zdrowia (np. słaby wzrok, obniżona sprawność intelektualna, deficyty rozwojowe, słaba wytrwałość przekładająca się na problemy z motywacją). Trudności w uczeniu się będące skutkiem sytuacji rodzinnej (np. złej sytuacji materialnej, braku warunków do nauki, wielodzietności, zaniedbania przez rodziców, konfliktów w domu, wychowywania się w dysfunkcyjnej rodzinie). Trudności w uczeniu się wynikające z warunków panujących w szkole (np. złych warunków lokalowych i niedostatecznego wyposażenia szkoły, nieprzyjaznej atmosfery, wpływu rówieśników oraz pracy i postawy nauczycieli).
Jaka jest zależność pomiędzy trudnościami w uczeniu się a niepowodzeniami szkolnymi?
Powyższe czynniki mogą wpływać na zachowanie dzieci, obniżać ich motywację do pracy, powodować trudności w nauce. Nawarstwianie się tych trudności prowadzi z kolei do swego rodzaju stygmatyzacji – poszczególni uczniowie zyskują z czasem etykietkę najsłabszych w klasie. Zwykle trudności w nauce narastają stopniowo:
Etap 1 – uczeń nie rozumie jakiegoś problemu i nie nadąża z wypełnianiem poleceń nauczyciela; widzi, że koledzy sobie radzą, i to pogłębia jego frustrację; pojawia się niechęć do przedmiotu i nauczyciela.
– i nie nadąża z wypełnianiem poleceń nauczyciela; widzi, że koledzy sobie radzą, i to pogłębia jego frustrację; pojawia się niechęć do przedmiotu i nauczyciela. Etap 2 – uczeń zaczyna mieć braki , ponieważ niezrozumienie jednego tematu powoduje, że nie rozumie on kolejnych; czasem ukrywa to przed nauczycielem i rodzicami.
– , ponieważ niezrozumienie jednego tematu powoduje, że nie rozumie on kolejnych; czasem ukrywa to przed nauczycielem i rodzicami. Etap 3 – pojawienie się pierwszych ocen niedostatecznych sprawia, że niepowodzenie staje się widoczne; uczeń może reagować na tę sytuację negatywną postawą (buntuje się, kłamie, chodzi na wagary) lub zniechęceniem i brakiem wiary w siebie (poddaje się, odrzuca propozycje pomocy, mówiąc, że nie potrafi).
– sprawia, że niepowodzenie staje się widoczne; uczeń może reagować na tę sytuację negatywną postawą (buntuje się, kłamie, chodzi na wagary) lub zniechęceniem i brakiem wiary w siebie (poddaje się, odrzuca propozycje pomocy, mówiąc, że nie potrafi). Etap 4 – trudności w uczeniu się prowadzą do największego niepowodzenia szkolnego, jakim jest nieotrzymanie promocji do następnej klasy.
Jak pracować z uczniem mającym trudności w nauce?
Aby móc skutecznie pomóc uczniom z trudnościami w nauce, należy jak najszybciej dostrzec ich w klasie, przeprowadzić testy pozwalające poznać ich umiejętności i braki, a także wymieniać informacje między nauczycielami. W pracy z uczniami słabymi kluczowe znaczenie mają:
indywidualne podejście,
rozwijanie ich zainteresowań,
motywowanie do wysiłku i docenianie starań,
zaszczepienie wiary we własne możliwości,
budowanie w uczniach poczucia własnej wartości,
przekonanie ich, że warto nieustannie się kształcić, by móc odnieść sukces w życiu.
Bardzo ważne jest przy tym, aby:
rozpoznać charakter i przyczyny trudności w nauce , upewnić się, czy zostały zdiagnozowane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną (jeśli tak, to jakie są jej zalecenia), sprawdzić, jak uczeń radzi sobie w domu;
, upewnić się, czy zostały zdiagnozowane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną (jeśli tak, to jakie są jej zalecenia), sprawdzić, jak uczeń radzi sobie w domu; przeprowadzić z uczniem analizę SWOT pozwalającą poznać jego mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia (z ang. s trengths, w eaknesses, o pportunities, t hreats), dzięki czemu uczeń pozbędzie się lęku i wzmocni motywację do nauki;
pozwalającą poznać jego mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia (z ang. trengths, eaknesses, pportunities, hreats), dzięki czemu uczeń pozbędzie się lęku i wzmocni motywację do nauki; stale czuwać nad procesem dydaktycznym i oceniać na każdym jego etapie, czy uczeń wymaga pomocy kolegów lub nauczyciela;
i oceniać na każdym jego etapie, czy uczeń wymaga pomocy kolegów lub nauczyciela; wprowadzać podczas lekcji metody i pomoce dydaktyczne, które ułatwią przyswajanie nowych informacji (będą dopasowane do indywidualnych potrzeb), zwracać uwagę na tempo pracy ucznia i ewentualnie wydłużać czas na realizację poszczególnych zadań (praca na lekcji, pisanie sprawdzianów), jeśli jest to konieczne;
(będą dopasowane do indywidualnych potrzeb), zwracać uwagę na tempo pracy ucznia i ewentualnie wydłużać czas na realizację poszczególnych zadań (praca na lekcji, pisanie sprawdzianów), jeśli jest to konieczne; różnicować stopień trudności prac i zadań domowych – uczeń słaby powinien otrzymywać zadania na miarę swoich możliwości, by nie zniechęcił się do pracy;
– uczeń słaby powinien otrzymywać zadania na miarę swoich możliwości, by nie zniechęcił się do pracy; uczyć systematyczności przez zadawanie i sprawdzanie wykonanych zadań;
przez zadawanie i sprawdzanie wykonanych zadań; nawiązać kontakt z rodzicami.
Metody i formy pracy z uczniem z trudnościami w nauce
Praca z uczniem mającym trudności w nauce powinna opierać się na metodach zachęcających go do aktywnego uczestnictwa w lekcji i pozwalających wykorzystać jego mocne strony. Do metod i form pracy z uczniem z trudnościami w nauce należą między innymi:
praca w grupach, w których znajdą się jednocześnie uczniowie zdolni i słabi, przygotowanie plansz przedstawiających dany temat i omawianie ich podczas lekcji, zadawanie pytań pomocniczych w czasie odpowiedzi ustnych ucznia, wykorzystanie inscenizacji, map myśli, studium przypadku, samodzielne przeprowadzanie prostych eksperymentów przez uczniów, wykorzystanie multimediów, łączenie nowych zagadnień z wiedzą płynącą z życia, odwoływanie się do doświadczeń uczniów, posługiwanie się rysunkami i schematami, a nie opisami, metoda projektów, powtarzanie z uczniami słabiej opanowanego materiału.
W czasie pozalekcyjnym uczeń z trudnościami w nauce może:
uczestniczyć w zajęciach wyrównawczych pozwalających szybko uzupełnić braki, wykonywać zadania domowe dostosowane do jego możliwości (spośród kilku tematów pracy domowej uczeń powinien móc wybrać ten, który go najbardziej interesuje), realizować zadania i przygotowywać prezentacje, w których może zademonstrować swoją wiedzę i swoje zdolności.
Pomoc uczniom z trudnościami w nauce
Uczniowie określani mianem słabych tylko tym różnią się od pozostałych, zarówno „średniaków”, jak i uczniów zdolnych, że wymagają większej uwagi nauczyciela, a także dostosowania metod nauczania i tempa pracy do ich rzeczywistych potrzeb. Spojrzenie na ich problemy i zrozumienie, na czym one polegają, może pomóc w nawiązaniu nici porozumienia i zmotywowaniu ich do działania. W pomoc uczniom z trudnościami w nauce można zaangażować innych uczniów w klasie – tych, którzy dobrze radzą sobie z poszczególnymi przedmiotami. Wsparcie kolegów i koleżanek nie tylko pomoże słabszym uczniom uzupełnić braki, lecz także wzmocni ich poczucie własnej wartości.
Co to są specjalne potrzeby edukacyjne? (poradnik dla nauczycieli)
Co to są specjalne potrzeby edukacyjne? (poradnik dla nauczycieli)
Prof. dr hab. Marta Bogdanowicz, psycholog i autorytet w dziedzinie pracy z dziećmi mającymi specjalne potrzeby edukacyjne, wyjaśniła, iż omawiany termin powinien być używać zarówno w stosunku do dzieci, które potrzebują w okresie uczenia się szczególnych warunków odpowiadających ich indywidualnym możliwościom oraz ograniczeniom, ale także w odniesieniu do uczniów wybitnie uzdolnionych i ich potrzeb, które różnią się od tych, jakie mają dzieci z zaburzeniami rozwoju.
Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, w oparciu o prace naukowe ekspertów, przytacza, iż definiowanie specjalne potrzeby edukacyjne jako niepełnosprawności jest błędnym uproszczeniem. Specjalnych potrzeb wymagają wszyscy uczniowie zdiagnozowani przez nauczyciela nawet, gdyby nie mieli odpowiedniego orzeczenia o potrzebie indywidualnego kształcenia.
referat na temat “Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”
PRACA Z UCZNIEM
ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
Spis treści:
Czym są specjalne potrzeby edukacyjne (SPE)
Kim jest uczeń ze SPE
Ogólne wskazówki do pracy z uczniem ze SPE
Charakterystyka uczniów ze SPE
Wskazówki do pracy z uczniem ze SPE
Specjalne potrzeby edukacyjne
Pod pojęciem ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi trzeba rozumieć zarówno dzieci, które posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, jak i te, które mają trudności w realizacji standardów wymagań programowych, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego (niższe niż przeciętne możliwości intelektualne, a także dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), zdrowotnego (dzieci przewlekle chore) oraz ograniczeń środowiskowych (dzieci emigrantów, dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo).
Takie rozumienie specjalnych potrzeb edukacyjnych ma na celu wdrożenie i urzeczywistnienie idei wyrównywania szans edukacyjnych wszystkich uczniów.
UCZNIOWIE ZE SPE TO:
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną
Uczniowie niewidomi i słabo widzący
Uczniowie niesłyszący i słabo słyszący
Uczniowie z autyzmem
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową
Uczniowie z chorobami przewlekłymi
Uczniowie z ADHD
Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się
Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
Uczniowie niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym
Uczniowie wybitnie zdolni
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Podstawowym aspektem pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest rzetelna diagnoza dziecka. Wszelkie formy indywidualizacji – dotyczące dzieci ze specjalnymi potrzebami, w tym dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się – powinny bazować na rozpoznawaniu i wykorzystaniu potencjału dziecka do pokonywania deficytów.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Aby rozpoznanie sił i ograniczeń dziecka było możliwe, konieczne jest zgromadzenie o nim rzetelnej wiedzy, z wykorzystaniem różnych źródeł:
informacji i zaleceń zawartych w opinii/orzeczeniu – właściwe rozumienie zaleceń jest podstawą do prawidłowego organizowania procesu dydaktycznego;
informacji przekazywanych przez rodziców – oni mają najpełniejszą wiedzę dotyczącą rozwoju dziecka
informacji specjalistów – cenna może być wiedza pochodząca zarówno od psychologa, pedagoga, w tym pedagoga specjalnego, logopedy, lekarza (pediatry bądź innego specjalisty), rehabilitanta, itp.;
publikacji i szkoleń.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Kolejnym ważnym aspektem jest tworzenie prawidłowych warunków edukacyjnych. Nauczyciel powinien dostosować metody i formy pracy z dzieckiem do jego możliwości, uwarunkowanych dysfunkcjami czy sytuacją społeczną. Wiąże się to na przykład
z następującymi działaniami:
dostosowaniem sposobu komunikowania się z uczniem
zachowaniem właściwego dystansu
wydłużeniem czasu pracy
zmianą form aktywności
dzieleniem materiału nauczania na mniejsze partie, zmniejszeniem liczby zadań do wykonania, zwiększeniem liczby ćwiczeń i powtórzeń materiału;
częstym odwoływaniem się do konkretu;
stosowaniem metody poglądowości – umożliwieniem poznawania wielozmysłowego;
dostosowaniem liczby bodźców związanych z procesem nauczania
zastosowaniem dodatkowych środków dydaktycznych i środków technicznych
zapewnieniem uczniowi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi możliwości korzystania z nauki języków obcych na miarę jego potrzeb i możliwości;
stosowaniem zróżnicowanych kart zadań do samodzielnego rozwiązania
powtarzaniem reguł obowiązujących w klasie oraz jasnym wyznaczaniem granic
i egzekwowaniem ich przestrzegania.
OGÓLNE WSKAZÓWKI DO PRACY Z UCZNIEM ZE SPE
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogą potrzebować dodatkowego wsparcia, polegającego na udziale w specjalistycznych zajęciach :
* korekcyjno- kompensacyjnych,
* logopedycznych,
* socjoterapeutycznych,
* rewalidacyjnych i innych.
CHARAKTERYSTYKA DZIECI ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI ORAZ WSKAZÓWKI DO PRACY DLA NAUCZYCIELI
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną
Upośledzenie umysłowe charakteryzuje się istotnie niższym niż przeciętne ogólnym funkcjonowaniem intelektualnym z jednocześnie współwystępującym ograniczeniem w zakresie dwóch lub więcej spośród następujących umiejętności przystosowawczych: porozumiewania się, samoobsługi, trybu życia domowego, uspołecznienia, korzystania z dóbr społeczno-kulturalnych, samodzielności, troski o zdrowie i bezpieczeństwo, umiejętności szkolnych, organizowania czasu wolnego i pracy.
Trudności w uczeniu się i przyswajaniu wiedzy uczniów niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim:
brak samodzielności, pomysłowości, inicjatywy i przemyślanego planu działania,
trudności w zakresie analizy, syntezy, abstrahowania i wnioskowania,
zaburzenia orientacji przestrzennej,
niski poziom sprawności grafomotorycznej,
niedorozwój uczuć wyższych (społecznych, moralnych, patriotycznych, estetycznych),
większa niż u dzieci z normą intelektualną niestałość emocjonalną, impulsywność,
nieadekwatna samoocena,
gorsza samokontrola
mniejsze poczucie odpowiedzialności,
trudności powiązania nowej wiedzy z wcześniej posiadaną,
trudności w stosowaniu zdobytej wiedzy w konkretnym działaniu,
zwolnione tempo pracy,
zaniżona samoocena.
W pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na:
uczenie się w indywidualnym tempie, wyznaczanie i osiąganie indywidualnych celów zgodnych z możliwościami ucznia,
ograniczenie instrukcji słownych na rzecz wprowadzania słowno-pokazowych.
stały nadzór, gdyż uczniowie ci szybciej się nużą, z chwilą występowania trudności łatwo rezygnują i mają tendencję do pozostawiania niedokończonej pracy,
przywiązywanie wagi do specjalnych bodźców pozytywnych w formie pochwały, zachęty, nagrody.
okazywanie aprobaty, pochwały dla podejmowanego wysiłku i akceptacji, pozwalające na budowanie pozytywnego obrazu siebie,
wsparcie rodziców, psychoedukację i pomoc ze strony placówki edukacyjnej
w radzeniu sobie z pojawiającymi się trudnościami wychowawczymi,
wzmacnianie procesu uczenia się przez stosowanie metod aktywizujących,
wdrażanie uczniów do samodzielności.
Uczniowie niesłyszący i słabo słyszący
Czynnikami, które w istotny sposób wpływają na funkcjonowanie ucznia z uszkodzonym słuchem są: rodzaj uszkodzenia, czas, w którym nastąpiło uszkodzenie słuchu, stopień uszkodzenia słuchu, moment wyposażenia dziecka w aparaty słuchowe lub wszczepienia implantu ślimakowego, środowisko rodzinne (słyszący czy niesłyszący rodzice), skuteczność oraz intensywność oddziaływań terapeutycznych.
Kształtowanie systemu językowego dziecka niesłyszącego to proces długotrwały, wymagający zaangażowania samego dziecka, jego rodziny oraz instytucji edukacyjnych
i specjalistycznych.
Nauczyciel pracujący z uczniem niesłyszącym lub słabo słyszącym powinien:
zapoznać się z rodzajem wady słuchu i jej konsekwencjami,
dokładać wszelkich starań, aby rozwój pojęć abstrakcyjnych u uczniów był jak najpełniejszy,
wypracować różnorodne metody rozwijające myślenie analityczne i syntetyczne, które ma kluczowe znaczenie nie tylko w matematyce ale i w realizacji innych obowiązkowych zajęć edukacyjnych, wynikających z ramowego planu nauczania,
dobierać formy kształcenia i metody nauczania przy współudziale i akceptacji rodziny dziecka,
dążyć do rozwijania pojęć i słownictwa uczniów, zarówno czynnego jak i biernego,
głośno omawiać czynności.
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową
Niepełnosprawność ruchowa jest przejawem różnorodnych schorzeń i zdarzeń losowych, których rodzaj i nasilenie utrudnia, a niekiedy uniemożliwia opanowanie wiedzy i umiejętności szkolnych, jak również ogranicza samodzielność, niezależność życiową. Trudności edukacyjne ucznia z niepełnosprawnością ruchową zależą od rodzaju uszkodzenia (dotyczące ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego), okresu, w którym doszło do niepełnosprawności (wrodzona lub nabyta), stopnia niepełnosprawności (lekka, umiarkowana czy znaczna).W szczególnie trudnej sytuacji są uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym, u których niepełnosprawność spowodowana jest uszkodzeniem mózgu we
wczesnym okresie życia.
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową mogą mieć problemy z:
przyjęciem prawidłowej pozycji siedzącej, zwłaszcza przez dłuższy czas (powoduje to szybkie męczenie się, utrudnia koncentrację uwagi w trakcie zajęć, prowadzenie obserwacji);
wodzeniem wzrokiem (trudności z czytaniem, kontrolowaniem wykonywanych czynności, prowadzeniem obserwacji);
występowaniem synkinezji, czyli dodatkowych ruchów, zbędnych z punktu widzenia celu i efektu wykonywanej czynności (powoduje niepotrzebne zużycie energii
i znacznie wydłuża czas wykonywanej czynności);
zaburzeniami motorycznymi mowy (trudności z gramatyczną budową zdań zarówno w wypowiedziach ustnych jak i pisemnych; w ciężkich zaburzeniach dziecko może zupełnie nie mówić).
Wsparcie edukacyjne udzielane dzieciom z niepełnosprawnością ruchową wymaga:
zniesienia barier architektonicznych w szkole i w środowisku funkcjonowania ucznia;
dostosowania stanowiska do nauki umożliwiającego aktywność własną ucznia;
wykorzystania specjalistycznych pomocy i przyborów szkolnych, szczególnie w edukacji uczniów z mózgowym porażeniem dziecięcym;
większego niż standardowe użycia w edukacji środków informatycznych, medialnych (tak, aby podręczniki szkolne, zeszyty ćwiczeń były również w formie elektronicznej, co dałoby nauczycielowi możliwość regulowania wielkości czcionki, liczby zadań na stronie, wielkości rysunków itp. w dostosowaniu do indywidualnych potrzeb
i możliwości uczniów);
wspierania porozumiewania się ucznia niemówiącego za pomocą metod komunikacji niewerbalnej.
Uczniowie z chorobami przewlekłymi
Uczniowie przewlekle chorzy, których stan zdrowia pozwala na uczęszczanie do szkoły ogólnodostępnej, w tym integracyjnej, posiadają możliwość skorzystania w szkołach z różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w związku z ich schorzeniami. Mając na uwadze możliwość wspierania uczniów w rozwoju przez dostosowywanie form pracy dydaktycznej, treści, metod i organizacji nauczania do ich możliwości psychofizycznych oraz zapewnienia im w szkole różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dyrektor szkoły/placówki powinien:
pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby oraz wynikających z niej ograniczeń w funkcjonowaniu;
zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat tej choroby, m.in. poprzez analizę publikacji z serii One są wśród nas, przekazanych do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce;
zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników szkoły/placówki w zakresie postępowania z chorym dzieckiem – na co dzień oraz w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby;
w porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami szkoły/placówki opracować procedury postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia, zarówno na co dzień, jak i w przypadku zaostrzenia objawów czy ataku choroby.
wspólnie z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w szkole/placówce oraz we współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną dostosować formy i metody pracy dydaktycznej, oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
podjąć starania w celu zorganizowania w szkole/placówce profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami.
W pracy z uczniem przewlekle chorym nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:
rodzaj choroby i wpływ leków na organizm
odpowiednią organizację czasu pracy ucznia w szkole (konieczność przerw) i w domu (szczególnie ważne jest dobre rozeznanie, ile czasu uczeń może przeznaczyć na odrabianie pracy domowej, a ile czasu musi przeznaczyć na odpoczynek),
symptomy słabszego samopoczucia i nagłego pogorszenia się stanu zdrowia oraz poznać sposób niesienia pomocy
konieczność zapewnienia pomocy przy nadrabianiu zaległości związanych z absencją
utrudnienia związane z wolniejszym funkcjonowaniem procesów poznawczych: uwagi, pamięci, oraz wolniejszą pracą analizatora wzrokowego i słuchowego,
utrudnienia związane ze słabszą wydolnością fizyczną, powodującą szybsze męczenie się a także częstsze występowanie wtórnych zaburzeń somatycznych,
utrudnienia związane ze słabą integracją z zespołem klasowym, prowadzącą do samotności dziecka
zapewnienie pomocy przy wchodzeniu w grupę rówieśniczą (uczniowie przewlekle chorzy są często spychani na margines klasy, a im większy stopień zaawansowania choroby i nasilenie jej symptomów, tym gorsza integracja ze zdrowymi rówieśnikami.
Uczniowie z ADHD
Uczniowie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to grupa dzieci, które charakteryzują się problemami w zakresie zachowania przystosowawczego. Uczniowie z ADHD w polskim systemie oświatowym otrzymują opinie z poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Uczniowie z ADHD przejawiają wiele zaburzeń utrudniających im naukę w klasie szkolnej:
nie są w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć lub w czasie wykonywanej pracy,
mają trudności z utrzymywaniem uwagi na zadaniach i grach,
często nie stosują się do podawanych kolejno instrukcji i mają kłopoty
z dokończeniem zadań i wypełnianiem codziennych obowiązków,
często mają trudności ze zorganizowaniem sobie pracy,
często gubią rzeczy niezbędne do pracy lub innych zajęć,
łatwo rozpraszają się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
często nie są w stanie usiedzieć w miejscu,
często chodzą po pomieszczeniu lub wspinają się na meble w sytuacjach, gdy jest to zachowanie niewłaściwe,
często są nadmiernie gadatliwi,
często mają kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej,
często przerywają lub przeszkadzają innym (wtrącają się do rozmowy lub zabawy).
W pracy szkolnej uczniowie z ADHD wymagają od nauczycieli:
poznania i zrozumienia specyficznych zachowań i emocji dziecka,
akceptacji, pozytywnego wsparcia, nasilonej (w stosunku do innych uczniów) uwagi
i zainteresowania,
zapewnienia pomocy przy wchodzeniu w grupę rówieśniczą,
ustalenia i systematyzacji oczekiwań i wymagań (z uwzględnieniem trzech zasad: regularność, rutyna, repetycja),
elastyczności pracy w grupie, dającej możliwość dodatkowej aktywności rozładowania emocji,
bliskiej współpracy z rodzicami.
W pracy z uczniem z ADHD nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:
organizację środowiska zewnętrznego (porządek, ograniczenie bodźców), stosowanie wzmocnień (pochwała, nagroda), ograniczenie stosowania drastycznych środków wychowawczych (izolacja, „walki słowne”), skuteczne komunikowanie (krótkie instrukcje, powtarzanie), rutynę codziennych obowiązków, konsekwencję w postępowaniu, nawiązanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego z uczniem, ustalenie obowiązującego systemu norm i zasad.
Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się
Termin uczniowie z poważnymi zaburzeniami w porozumiewaniu się obejmuje kilka grup dzieci:
a) grupę ekspresji językowej, to znaczy tych, którzy słyszą i rozumieją mowę, jednak nie mogą jej używać w ogóle i do ekspresji potrzebują alternatywnych form języka.
b)grupę języka alternatywnego, której przedstawiciele mają problem zarówno
z rozumieniem mowy jak też z językową ekspresją werbalną; aby porozumiewać się z nimi językowo, dla całego procesu trzeba ustanowić język alternatywny: formę komunikacji, dzięki której osoby te nauczą się rozumieć przekaz innych i na bazie tej umiejętności same zaczną jej używać.
c)grupę wsparcia językowego; są w niej dzieci i młodzież, które rozumieją mowę i podejmują próby mówienia, jednak przekaz werbalny nie jest zrozumiały i adekwatny do potrzeb oraz możliwości poznawczych i społecznych dziecka. Dla nich język alternatywny ma stanowić uzupełnienie lub wsparcie języka mówionego.
Każdy uczeń z zaburzeniami komunikacji językowej potrzebuje:
I. właściwej, rzetelnej diagnozy i decyzji specjalistów o zastosowaniu alternatywnych lub wspomagających metod komunikacji (AAC) już na poziomie wczesnego wspomagania lub co najmniej – edukacji przedszkolnej,
II. pomocy w nauce rozumienia i ekspresji na poziomie przedjęzykowym i językowym,
III. indywidualnego systemu komunikacji językowej opartego na znakach językowych,
IV. stałej opieki terapeuty, który potrafi budować indywidualny system komunikacji dla dziecka,
V. czasu na uczenie się alternatywnej lub wspomagającej formy komunikacji, zarówno w grupie (klasie) w której uczestniczy, jak też na zajęciach indywidualnych,
VI. nauczycieli, którzy będą używać języka alternatywnego, respektować oraz rozwijać system komunikowania się ucznia,
VII. procesu dydaktycznego, który uwzględnia i wykorzystuje specyficzny sposób komunikowania się dziecka,
VIII. dostępu do materiałów dydaktycznych wykorzystujących alternatywny język,
IX. urządzeń technicznych (komunikatorów) oraz komputera zaopatrzonego
w specjalistyczne peryferia, oprogramowanie pozwalające operować językiem alternatywnym zintegrowane z syntezatorem mowy,
X. specjalnych wytycznych dotyczących nauczania języków obcych,
XI. możliwości odpowiedniego dostosowania sprawdzianów i egzaminów.
Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
Przez specyficzne trudności w uczeniu się rozumiemy różnorodne, nasilone trudności w opanowaniu umiejętności czytania i poprawnego pisania, określane mianem dysleksji rozwojowej (dysleksja, dysgrafia, dysortografia) oraz zaburzenia umiejętności matematycznych (dyskalkulia). Podłożem specyficznych trudności są dysfunkcje układu nerwowego i mają one rozwojowy charakter.
Dysleksja rozwojowa stanowi jedną z poważniejszych i powszechniejszych barier utrudniających uczestnictwo w procesie kształcenia, a w konsekwencji wpływających na ograniczenie szans edukacyjnych i życiowych. Aby zapewnić dzieciom z dysleksją rozwojową warunki równych szans edukacyjnych oraz wyeliminować czynniki lokujące je w niekorzystnej sytuacji edukacyjnej, konieczne jest udzielenie im specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Uczniowie z dysleksją rozwojową mają prawo do diagnozy, terapii, dostosowania form i metod nauczania oraz wymagań do ich możliwości. Regulują to rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, których treść obliguje szkołę do udzielania uczniom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się specjalistycznej pomocy, dostosowanej do ich potrzeb i możliwości.
Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją rozwojową
Celem jest zapewnienie specjalistycznej pomocy dzieciom ryzyka dysleksji na etapie edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej oraz dzieciom i młodzieży z dysleksją rozwojową na kolejnych etapach kształcenia w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej przez: stworzenie mechanizmów umożliwiających im korzystanie z praw wynikających z właściwych rozporządzeń (wczesna diagnoza, wczesna, specjalistyczna interwencja, dostosowanie wymagań szkolnych i sposobu oceniania do możliwości ucznia); powiązanie diagnozy dysleksji z obowiązkiem podjęcia pracy na zajęciach w szkole i w domu.
System stanowi wzorzec postępowania wobec dzieci ryzyka dysleksji i uczniów z dysleksją rozwojową. Obejmuje wszystkie niezbędne ogniwa: ucznia, jego rodziców, nauczycieli w przedszkolach i szkołach oraz poradnictwo psychologiczno- pedagogiczne
i specjalistyczne.
System obejmuje:
rozpoznanie trudności; diagnozę specjalistyczną; organizację pomocy.
Modelowy system profilaktyki i pomocy stanowi rozwinięcie trzech poziomów systemu pomocy terapeutycznej w Polsce.
Pierwszy poziom: pomoc w domu udzielana przez rodziców pod kierunkiem nauczyciela
Drugi poziom: zespół korekcyjno-kompensacyjny w szkole
Trzeci poziom: terapia indywidualna
Modelowy system profilaktyki i pomocy dla uczniów z dysleksją zakłada:
objęcie obserwacją wszystkich dzieci o nieharmonijnym rozwoju psychoruchowym w okresie przedszkolnym, a szczególnie pięciolatków;
objęcie badaniami przesiewowymi dzieci ryzyka dysleksji już na pierwszym etapie edukacyjnym, by wyrównać ich start w szkole;
objęcie diagnozą w kierunku dysleksji wszystkich uczniów mających trudności w uczeniu się;
objęcie specjalistyczną pomocą uczniów ze stwierdzoną dysleksją rozwojową w zależności od stopnia i charakteru niepowodzeń w nauce szkolnej;
kształcenie warsztatowe nauczycieli w zakresie udzielania koniecznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej osobom z dysleksją, w szczególności w zakresie rozpoznania symptomów dysleksji oraz dostosowania wymagań do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów;
zaangażowanie rodziców dzieci dyslektycznych w proces pomocy psychologiczno- pedagogicznej przez dostarczenie im wiedzy na temat problemu oraz sposobów radzenia sobie z nim.
Uczniowie niedostosowani społecznie, zagrożeni niedostosowaniem społecznym
Niedostosowanie społeczne jest to dewiacja osobowościowa, spowodowana czynnikami biopsychicznymi lub środowiskowymi o negatywnym wpływie na kontakty społeczne, aktywność i harmonię życia jednostki, uniemożliwiająca jej konstruktywną socjalizację, aktywną edukację i pomyślną realizację zadań życiowych. Wyraża się w negatywnym stosunku do norm społecznych i uznanych społecznie wartości, stanowiącym główny syndrom tego zjawiska (wskazuje się także na nieumiejętność asymilacji, akomodacji oraz identyfikacji z celami i wartościami). Jest wyrazem trudnej wewnętrznej sytuacji jednostki społecznie niedostosowanej, a trudności wychowawcze wynikające ze społecznego niedostosowania cechuje znaczna trwałość postaw aspołecznych.
Z uwagi na występujące czasem kilkuletnie opóźnienie w realizacji obowiązku szkolnego oraz wynikające z tego powodu trudności, w działalności edukacyjnej stosowane są formy wspomagające :
indywidualne programy reedukacyjne uwzględniające deficyty rozwojowe uczniów, zespoły wyrównawcze oferujące pomoc w zakresie reedukacji zaniedbań dydaktycznych, różnorodne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dodatkowe lekcje języków obcych.
Uczniowie wybitnie zdolni
Uczeń wybitnie zdolny charakteryzuje się wysoką inteligencją, jest twórczy i na ogół ma silną motywację do nauki. Istnieją przynajmniej dwa kryteria rozpoznawania u uczniów wybitnych zdolności:
psychologiczne, obejmujące stosowanie testów psychologicznych badających poziom inteligencji i zdolności specjalnych,
pedagogiczne, odwołujące się do osiągnięć ucznia.
Należy respektować potrzeby wynikające z jego szczególnych możliwości intelektualnych i emocjonalnych i stosować zasady pracy pedagogicznej, takie jak obserwacja, indywidualizacja, nieuleganie stereotypom, budowanie prawidłowych relacji z uczniami i wychowanie do sukcesu. Służyć temu może np.:
indywidualny program i tok nauki,
wcześniejsze rozpoczynanie nauki szkolnej,
promocje śródroczne,
zajęcia pozalekcyjne, w tym koła zainteresowań,
formy pozaszkolne ( młodzieżowe domy kultury, ogniska, uczestniczenie w wybranych zajęciach odbywających się w innej szkole lub uczelni, itp.),
konkursy, turnieje i olimpiady przedmiotowe,
innowacje i eksperymenty pedagogiczne,
stypendia,
pomoc psychologiczno-pedagogiczna.
Przygotował: mgr Andrzej Derleta
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – wyzwanie dla nauczyciela
🔊 Przeczytaj treść
5 min. czytania
Specjalne potrzeby edukacyjne to termin, nad którym dziś pochylamy się z troską, bowiem indywidualizacja kształcenia pokazała, że ma je w zasadzie każdy. I nie oznacza to, że wszyscy borykamy się z problemami związanymi z nauką. Wręcz przeciwnie!
Wystarczy spojrzeć na sposób, w jaki się uczymy. Są wśród nas wzrokowcy i słuchowcy. A to tak naprawdę tylko dwie z wielu popularnych dróg. Każda z nich jest na swój sposób „specjalna”. Dlatego różnice między uczniami powinny zawsze być postrzegane jako potencjał, nie zaś „potencjalny problem” – bez względu na to jak są uciążliwe dla ogólnego systemu kształcenia.
Jeśli sięgniemy do historii, zauważymy, że określenie „specjalne potrzeby edukacyjne” pojawiło się po raz pierwszy w 1978 w dokumencie „Warnock Report”, a następnie zostało rozpropagowane przez UNESCO. Definicyjnie pojęcie stosuje się wobec uczniów, którzy „z powodu swej niepełnosprawności czy też odmienności wymagają innego podejścia pedagogicznego, zastosowania różnych form pracy, konkretnych warunków nauczania, a czasami dodatkowo pomocy, np. przyrządów optycznych czy aparatu słuchowego (Andrzejewska i Sitarczyk, 2012, s. 3; por. Bogdanowicz, 1996).”
Uczniowie, którzy mieszczą się w tej kategorii, to uczniowie:
Z niepełnosprawnościami – takimi jak niepełnosprawność intelektualna, wady słuchu, wzroku, spektrum autyzmu czy niepełnosprawność ruchowa.
– takimi jak niepełnosprawność intelektualna, wady słuchu, wzroku, spektrum autyzmu czy niepełnosprawność ruchowa. Z niedostosowaniem społecznym – ujawniający w wyniku rozmaitych czynników zaburzenia w sferze emocjonalnej, społecznej lub obu sferach.
– ujawniający w wyniku rozmaitych czynników zaburzenia w sferze emocjonalnej, społecznej lub obu sferach. Ze specyficznymi trudnościami w nauce – najczęściej w nauce pisania, czytania lub liczenia.
Wyzwanie dla nauczyciela
Praca z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest z pewnością dla nauczyciela wyzwaniem, a wręcz pewnego rodzaju nowością. Do niedawna część uczniów, szczególnie z niepełnosprawnościami i niedostosowaniem społecznym, odsyłana była do szkół specjalnych. Dziś tworzymy szkoły i klasy integracyjne, a także włączamy szkoły specjalne w nurt działania innych szkół.
Podobnie w pracy z uczniami ze specyficznymi trudnościami w nauce, obecnie staramy się dostosować metody nauczania tak, aby dysfunkcje nie przeszkodziły dzieciom w zdobywaniu wiedzy i dalszym kształceniu się.
Dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce stanowią szeroką kategorię uczniów w polskich szkołach – do tego stopnia, że to właśnie ich najczęściej mamy na myśli, mówiąc o osobach ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkole masowej. Są to uczniowie w normie intelektualnej, które mimo optymalnych warunków, mają problemy z nauką czytania i pisania lub liczenia.
Zaburzenia te określamy jako:
dysleksja – trudności w czytaniu (zaburzenia techniki i tempa czytania),
– trudności w czytaniu (zaburzenia techniki i tempa czytania), dysgrafia – trudności związane z opanowaniem czytelnego pisania,
– trudności związane z opanowaniem czytelnego pisania, dysortografia – problemy z opanowaniem poprawnej pisowni mimo znajomości zasad ortografii oraz interpunkcji,
– problemy z opanowaniem poprawnej pisowni mimo znajomości zasad ortografii oraz interpunkcji, dyskalkulia – trudności związane z matematyką.
Całość zaburzeń określana jest także mianem „dysleksji rozwojowej”, co może powodować niezrozumienie na poziomie definicyjnym. Dysleksję rozwojową diagnozujemy najwcześniej w klasie III szkoły podstawowej. Wcześniej jednak rozpoznajemy u dziecka ryzyko dysleksji za pomocą takich skali i arkuszy, jak: Skala Ryzyka Dysleksji i ocena czytania
i pisania.
Co ważne, dysleksję rozwojową zdiagnozować można jedynie przy prawidłowym rozwoju intelektualnym oraz trudnościach objawiających się od początku nauki szkolnej. Nie rozpoznajemy jej w przypadku towarzyszącej symptomom niepełnosprawności intelektualnej lub jeśli oznaki dysleksji są wynikiem złego funkcjonowania narządów zmysłu. Podobnie dysleksją nie jest opóźnienie rozwoju funkcji wynikające jedynie z zaniedbania środowiskowego lub będące skutkiem zaburzeń neurologicznych.
Jak pracować z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
Dostosowanie wymagań do możliwości dziecka
Uczeń z dysleksją jest w stanie opanować materiał na tym samym poziomie, co inni uczniowie w normie intelektualnej. Jedyne czego potrzebuje, to indywidualne podejście i dostosowanie pola pracy do jego potrzeb.
Może być konieczne podzielenie materiału na mniejsze części, wydłużony czas pracy albo więcej zadań mających ćwiczyć funkcje, które nastręczają dziecku trudności.
Dostosowanie wnętrza sali lekcyjnej
Zanim zapytamy się, w jakim stopniu powinniśmy dostosować salę pod uczniowską mniejszość ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, postawmy sprawę jasno: mnogość jaskrawych kolorów, wciąż jeszcze często promowana w szkolnych murach, nie sprzyja nikomu. Począwszy od uczniów, a skończywszy na nauczycielu.
Nadmiar barw i bodźców powoduje rozkojarzenie i zmęczenie, a w rezultacie trudności z przyswajaniem materiału. Warto więc zadbać o estetykę wnętrza i zastanowić się, co można zrobić, by sala lekcyjna nie straszyła feerią kolorów i hałasem. Może wystarczą drobne zmiany, jak schowanie niepotrzebnych plansz naukowych, ograniczenie ozdób i przyklejenie podkładek filcowych pod krzesła?
Mapy myśli
Uczeń z dysleksją rozwojową może mieć problem z notowaniem. Dlatego warto go uczyć innych technik, którymi może się wspomóc w razie potrzeby, takich jak mapa myśli.
Mapa myśli to graficzna forma przedstawienia notatki, w której konkretne myśli wypływają z innych, tworząc spójną całość. Można wspomóc się rysunkami oraz różnymi kolorami, np. czerwonym dla zaakcentowania problemu. Taka dobrze zorganizowana mapa jest mniej męcząca dla wzroku, niż jednostajne monotonne pismo.
Metoda Dobrego Startu
Jest to metoda autorstwa Marty Bogdanowicz, przeznaczona dla dzieci od 2-10 lat. Może być stosowana zarówno u dzieci prawidłowo rozwijających się, jak i u uczniów przejawiających specyficzne trudności.
W Metodzie Dobrego Startu, która jest metodą polisensoryczną, występują elementy: motoryczne (ćwiczenia ruchowe), słuchowe (piosenki, wiersze), a także wzrokowe (znaki graficzne).
Źródła:
Brzezińska, A.I.; et al., Specyficzne i specjalne potrzeby edukacyjne, [w:] Kwartalnik Edukacja / red. nacz. Michał Federowicz. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, 2014, Nr 2 (127), s.37-52
[Dostęp online 20.10.2021]https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/11216/1/2014%20Specyficzne%20i%20specjalne%20PE.pdf
https://www.glospedagogiczny.pl/artykul/wspieranie-ucznia-z-dysleksja-w-codziennej-pracy
http://www.oke.krakow.pl/inf/filedata/files/MEN_specyficzne_trudnosci.pdf
https://ptd.edu.pl/proftest/mds.html
Opracowała: Beata Wysmułek – pedagog szkolny na podstawie materiałów internetowych
Indywidualizacja pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – dostosowanie warunków kształcenia
Autorka pisze o indywidualizacji pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w oparciu o dwudziestoletnie doświadczenia warszawskiej szkoły integracyjnej.
Praca w szkole z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Głównym zadaniem polskiego systemu oświaty jest stworzenie optymalnych warunków rozwoju każdemu uczniowi – bez względu na jego predyspozycje. Każdego roku w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych czy szkołach specjalnych uczy się coraz więcej dzieci i młodzieży, które przedtem pozostawały pod opieką specjalistycznych placówek. Aktualnie nauczyciele w publicznych szkołach mają za zadanie organizować pracę w taki sposób, aby w jak najefektywniej odpowiadać na potrzeby, trudności i zainteresowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz wyrównywać ich szansę względem reszty dzieci i młodzieży. Studia podyplomowe dla nauczycieli pozwalają zdobyć nie tylko wymagane kwalifikacje, ale przede wszystkim zdobyć wiedzę i umiejętności do pracy w tym zakresie.
Kim jest uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi to osoba, która posiada orzeczenie wydane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne ze względu na trudności w realizowaniu wymagań programowych. Najczęściej ich przyczyną są ograniczenia środowiskowe, zaburzenia funkcji poznawczych, a także problemy zdrowotne.
Do tego grona należy najczęściej uczeń:
niewidzący bądź słabowidzący,
niesłyszący bądź słabosłyszący,
z niepełnosprawnością w zakresie ruchu,
ze spektrum autyzmu oraz zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnością intelektualną,
z niedostosowaniem społecznie lub zagrożony niedostosowaniem społecznym,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi.
Dziecko, które posiada orzeczenie o potrzebie indywidualnego kształcenia ma zagwarantowane prawnie nauczanie oraz wychowanie dopasowane do jego predyspozycji psychofizycznych, a także do indywidualnych potrzeb edukacyjnych. Możliwe jest to dzięki wykorzystaniu odpowiednich form i metod pracy, których poznanie umożliwiają studia podyplomowe dla nauczycieli.
Czym są specjalne potrzeby edukacyjne?
Warsztat pracy nauczyciela uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi różni się od prowadzenia zajęć z uczniami o standardowych predyspozycjach. Specjalne potrzeby edukacyjne wymagają stworzenia takich warunków, które zapewnią:
pomoc i wsparcie ze strony nauczycieli oraz rówieśników,
dobranie adekwatnej formy nauczania,
odpowiednie warunki i organizację kształcenia,
aktywne uczestnictwo ucznia w życiu klasy oraz szkoły,
pomoc w planowaniu dalszego kształcenia, a także opieki pod kątem doradztwa zawodowego.
W przypadku, gdy w klasie znajduje się uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, nauczyciel musi uwzględnić to w trakcie prowadzenia zajęć. Z tego powodu m.in.:
dostosowuje natężenie głosu,
zadaje proste pytania, powtarza je i instruuje ucznia,
udziela dodatkowych wyjaśnień,
naprowadza pytaniami pomocniczymi,
odpowiednio dobiera zadania.
Przygotowanie pedagogiczne e-learning – studia podyplomowe dla nauczycieli
Praca z osobami o specjalnych potrzebach edukacyjnych wymaga zdobycia odpowiedniej wiedzy i umiejętności, które pozwolą efektywnie kształcić i rozwijać potencjał takich uczniów. Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego posiada w swojej ofercie studia podyplomowe na kierunku Edukacja włączająca i integracyjna, które nadają kwalifikacje do pracy jako nauczyciel wspomagający w obszarze wspomagania i ukierunkowywania rozwoju dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Studia te są skierowane do osób, które posiadają przygotowanie pedagogiczne. W przypadku jego braku, uczelnia umożliwia równoległe zapisanie się na dwa kierunki. Wówczas słuchacze otrzymują rabat w wysokości 25% na kierunek nadający kwalifikacje pedagogiczne.
Studia podyplomowe Przygotowanie pedagogiczne oraz kierunek Edukacja włączająca i integracyjna słuchacze mogą zrealizować w formie online – za pośrednictwem nowoczesnej i efektywnej platformy dydaktycznej. W odróżnieniu od nauki stacjonarnej, taki tryb kształcenia pozwala zarówno zaoszczędzić czas i pieniądze na dojazdach, ale również w łatwy sposób pogodzić edukację z innymi obowiązkami lub pracą.
키워드에 대한 정보 praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych
다음은 Bing에서 praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 AwansTV #137 Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – obowiązki nauczyciela.
- 동영상
- 공유
- 카메라폰
- 동영상폰
- 무료
- 올리기
AwansTV ##137 #Praca #z #uczniem #o #specjalnych #potrzebach #edukacyjnych #- #obowiązki #nauczyciela.
YouTube에서 praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 AwansTV #137 Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych – obowiązki nauczyciela. | praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
